Uwaga ! Słowo "antyczna " w związku z mapą użyto w węższym znaczeniu ( nie odnoszącym się do calego świata starożytnego a jedynie do kalsycznej cywilizacji grecko rzymskiej) co wyjaśnia, dopiero w dalszym fragmencie tekstu , autor artykułu.
http://serwisy.gazeta.pl/nauka/1,34148,3167785.html
"Fascynująca historia jednego papirusu
Wojciech Pastuszka 16-02-2006, ostatnia aktualizacja 16-02-2006 17:44
Najstarsza znana antyczna mapa, fragmenty zaginionej książki i bezcenne rysunki wykonane blisko 2 tys. lat temu - takie skarby kryje w sobie papirus Artemidora, który z okazji olimpiady po raz pierwszy wystawiło muzeum w Turynie
Papirus powstał w połowie I wieku p.n.e. w Aleksandrii - zhellenizowanej stolicy Egiptu i głównym centrum naukowym ówczesnego świata. Miał posłużyć do wykonania kopii drugiej księgi "Geografii" Artemidora z Efezu opisującej Półwysep Iberyjski. Urodzony ok. 100 roku p.n.e. Grek Artemidor, który zasłynął przede wszystkim jako twórca pierwszego sennika, wiele podróżował po Morzu Śródziemnym i pod koniec życia opisał w 11 księgach ziemie, które zwiedził. Księgi nie dotrwały do naszych czasów i gdyby nie krótkie wzmianki w innych źródłach, nie wiedzielibyśmy nawet, że istniały.
Kopiści przepisujący tekst "Geografii" zostawili na papirusie puste miejsca, w których rysownik miał dodać mapy. Był on jednak najwyraźniej roztargnionym człowiekiem, bo zamiast w pierwszej luce narysować mapę całej Iberii, naszkicował tylko południowo-zachodnią część półwyspu. Niefortunny artysta nie mógł przypuszczać, że ta niedokończona mapa, za którą zresztą zapewne straszliwie oberwał, stanie się w przyszłości najstarszą znaną mapą antycznej (tzn. helleńsko-rzymskiej) cywilizacji. I to w dużej mierze właśnie dzięki jego błędowi.
Antyczny folder reklamowy
Niedoszła druga księga "Geografii" Artemidora nie wylądowała na śmietniku - nawet częściowo zużyty papirus był wciąż przydatny. Po 25. roku p.n.e. na jego odwrocie pojawiło się 40 rysunków prawdziwych i mitycznych stworzeń, m.in. gęsi, żyrafy, pelikana, tygrysa, słonia, gryfa i smoka morskiego z opisami w języku greckim. Była to oferta handlowa dla zamożnych klientów, którzy chcieli ozdobić swoje domy freskami lub mozaikami. Wkrótce po narodzinach Chrystusa katalog przestał być użyteczny - zdaniem włoskich naukowców najpewniej zmieniły się gusty klientów.
W następnych latach co najmniej dwóch rysowników (najpewniej uczniów) wykorzystywało papirus do ćwiczeń. Zapełnili pozostawione przez kopistów puste miejsca 23 szkicami głów, stóp i dłoni. - Antyczne rysunki w tym dziele są ważniejsze od wszystkich, które posiadamy - mówili na otwarciu wystawy w Turynie badający papirus profesorowie Claudio Gallazzi i Salvatore Setti.
Nie ma w tych słowach przesady. Nasza wiedza o antycznym malarstwie i rysunku jest prawie zerowa i znacznie ustępuje - i tak szczątkowej - znajomości rzeźby czy literatury. Papirus Artemidora pozwala m.in. poszerzyć wiedzę o technikach stosowanych przez aleksandryjskich rysowników.
1800 lat pod ziemią
W połowie I wieku n.e. wszystkie wolne skrawki papirusu były już wykorzystane. Pracownia sprzedała go producentowi kartonaży, czyli trumien w kształcie ludzkiej sylwetki robionych z papirusu, kleju i gipsu. W nich chowano mumie. Wkrótce potem - już jako część kartonażu - papirus został złożony w grobie.
Leżał w nim ponad 1800 lat. W tym czasie wszystkie kopie "Geografii" Artemidora zaginęły, podobnie jak tysiące innych antycznych dzieł. Wspaniałe biblioteki, w tym aleksandryjska, zostały zniszczone przez gardzących naukowym dorobkiem antycznego świata barbarzyńców. Gdyby nasz roztargniony rysownik nie popełnił błędu, podobny los spotkałby też zapewne papirus.
Na początku XX . kartonaż wydobyto z grobu i sprzedano egipskiemu kolekcjonerowi antyków, u którego pozostawał przez blisko 50 lat. Później trafił do Europy. Przechodził z rąk do rąk kolekcjonerów i wreszcie kupił go pewien Niemiec. Nowy nabywca otworzył kartonaż i zorientował się, jak cenna jest część materiału, z którego go wykonano.
Gwiazda turyńskiej kolekcji
W latach 90. badaniami i renowacją zabytku zajął się Claudio Gallazzi, profesor papirologii z uniwersytetu w Mediolanie. Przez wiele lat naukowcy składali papirus, który rozpadł się na 50 fragmentów i odkrywali koleje jego losów. W 2004 r. włoska fundacja za 3,4 mln dolarów kupiła go dla turyńskiego muzeum i sfinansowała badania w supernowoczesnym laboratorium.
Liczący sobie 2,5 m długości i 32,5 cm szerokości papirus jest niekompletny i ma wciąż wiele dziur. Podczas badań okazało się, że kryje w sobie jeszcze jedną niespodziankę. Otóż kiedyś musiał być częściowo zmoczony i w tym miejscu tusz odbił się na drugiej stronie. Dzięki temu przetrwała część rysunków i tekstu z brakujących fragmentów. Włoscy naukowcy nie ustają w zachwytach nad papirusem. - Dzięki niemu dowiemy się nowych rzeczy o greckiej literaturze, kartografii i sztuce - emocjonuje się prof. Gallazzi. Niektórzy porównują go nawet do słynnych zwojów z Qumran (ok. 800 papirusów z żydowskimi tekstami odnalezionych po II wojnie w jaskiniach niedaleko Morza Martwego).
Wystawa "Trzy życia papirusu Artemidora" w turyńskim Palazzo Bricherasio potrwa do 7 maja. Potem ma być wypożyczany chętnym muzeom w Europie i Ameryce Północnej, by w końcu powrócić na stałe do Turynu. Jest więc szansa, że zobaczymy go w Polsce."
- Strona główna Historia Historia starożytna
- Szukaj
-
- Dzisiaj jest piątek, 26 kwietnia 2024, 16:02
- Strefa czasowa UTC+02:00
Historia pewnego papirusu
Od czasów najdawniejszych do upadku starożytnego Rzymu.
Historia pewnego papirusu
"Bądź szybki jak wicher, spokojny jak las, napastliwy i żarłoczny jak ogień, niewzruszony jak góra, nieprzenikniony jak ciemność, nagły jak piorun"
Sun Tzu
Sun Tzu
Przejdź do
- Fora ogólne
- ↳ Forum i portal
- ↳ Ważne ogłoszenia
- ↳ Dyskusje i sprawy bieżące
- ↳ Portal Strategie
- ↳ International Forum
- ↳ Film i literatura
- ↳ Film
- ↳ Literatura
- ↳ Inne
- ↳ Giełda Książek
- ↳ Spotkania, konwenty, rozgrywki w sieci
- ↳ Spotkania, kluby
- ↳ Konwenty
- ↳ Konwent GLADIUS
- ↳ Konwent POLA CHWAŁY
- ↳ Rozgrywki w sieci
- ↳ Archiwum
- ↳ Forumowe latanie w B-17 Queen of the Skies
- ↳ Forumowa Liga Hannibal: Rome vs Carthage
- ↳ Forumowa Liga Twilight Struggle
- ↳ Konwent GRENADIER
- ↳ Forumowa Liga Ścieżek chwały
- Gra historyczna "Ostrołęka 26 maja 1831"
- ↳ Ostrołęka 26 maja 1831
- ↳ Archiwum
- Gry planszowe
- ↳ Ogólnie o grach planszowych
- ↳ Akcesoria do gier planszowych
- ↳ Archiwum
- ↳ Planszowa Gra Wojenna Roku
- ↳ Giełda Gier Planszowych
- ↳ RPG
- ↳ Starożytność i średniowiecze
- ↳ XVI-XVIII wiek
- ↳ XIX wiek
- ↳ I wojna światowa i dwudziestolecie międzywojenne
- ↳ II wojna światowa
- ↳ Archiwum
- ↳ Po II wojnie światowej
- ↳ Forum autorów
- ↳ Rok 1920, Ostatnia wojna cesarzy
- ↳ Ścieżki chwały
- ↳ Sukcesorzy
- ↳ Maj 1926
- ↳ Orzeł, Lew i Lilie
- ↳ Archiwum
- ↳ Irak 2003
- ↳ Pyrrus kontra Rzym
- ↳ Bellum Civile
- ↳ Los Diablos Polacos
- ↳ Wydawnictwo KORDYT
- Historia
- ↳ Konkursy historyczne
- ↳ Konkurs Historyczny Forum Strategie i inne konkursy z nagrodami
- ↳ Archiwum Konkursowe
- ↳ Historia starożytna
- ↳ Historia średniowieczna
- ↳ Historia XVI-XVIII wieku
- ↳ Historia XIX wieku
- ↳ Historia I wojny św.
- ↳ Struktury wojsk
- ↳ Historia dwudziestolecia międzywojennego i II wojny św.
- ↳ Struktury wojsk
- ↳ Sprzęt i uzbrojenie wojsk
- ↳ Mapy
- ↳ Geopolityka i współczesne konflikty zbrojne
- ↳ Struktury wojsk
- Gry bitewne
- ↳ Ogólnie o grach bitewnych
- ↳ Giełda Gier Bitewnych
- ↳ Archiwum Bitewniakowe
- ↳ Archiwum rozgrywek
- ↳ Konkursy modelarskie 2009-2010
- ↳ Tematyczne konkursy modelarskie
- ↳ Konkursy modelarskie DBA
- ↳ Prawem i Lewem
- ↳ Gniazdo
- ↳ Muskets & Tomahawks
- ↳ Oddział Ósmy
- ↳ Tereny do Gier
- ↳ Wrzesień 1939
- ↳ Modele i figurki
- ↳ Porady modelarskie
- ↳ Recenzje modeli
- ↳ Konkurs Modelarski Forum Strategie
- ↳ Systemy historyczne - do końca XIX w.
- ↳ DBR, FoG, FoGR
- ↳ Szwadron
- ↳ Systemy historyczne - od początku XX w.
- ↳ Battlegroup
- ↳ Bolt Action
- ↳ Ambush Alley: Force on Force
- ↳ Operation: World War II
- ↳ Systemy sci-fi i fantasy
- ↳ GM Boardgames
- ↳ Bogowie wojny: Napoleon
- ↳ Bogowie wojny: Lee
- ↳ Bogowie wojny: Togo
- ↳ Malowanie i figurki
- ↳ Ogłoszenia, informacje, wydarzenia
- ↳ Projekty w trakcie rozwoju
- ↳ DBA
- ↳ Ogólnopolska Liga DBA
- Fora dodatkowe
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Archiwum
- ↳ Rekonstrukcje historyczne