[OdB] Smoleńsk 1812

Od wybuchu rewolucji francuskiej (1789) do roku 1900.
Awatar użytkownika
Raleen
Colonel Général
Posty: 43394
Rejestracja: czwartek, 22 grudnia 2005, 14:40
Lokalizacja: Warszawa
Has thanked: 3967 times
Been thanked: 2526 times
Kontakt:

[OdB] Smoleńsk 1812

Post autor: Raleen »

Smoleńsk 1812 – Ordre de Bataille

FRANCUZI

Głównodowodzący: Napoleon Bonaparte, cesarz Francuzów, król Włoch
Szef sztabu: marsz. A. Berthier


I Korpus Wielkiej Armii – marsz. L. Davout, ks. Auerstadt i Eckmuhl

1 Dywizja Piechoty – gen. K. Morand

1 Brygada:
- 13 Pułk Piechoty Lekkiej

2 Brygada:
- 17 Pułk Piechoty Liniowej

3 Brygada:
- 30 Pułk Piechoty Liniowej
- 2 (badeński) Pułk Piechoty Liniowej

Artyleria:
- 1 Kompania 7 Pułku Artylerii Pieszej
- 7 Kompania 1 Pułku Artylerii Konnej

2 Dywizja Piechoty – gen. L. Friant

1 Brygada:
- 15 Pułk Piechoty Lekkiej

2 Brygada:
- 33 Pułk Piechoty Liniowej

3 Brygada:
- 48 Pułk Piechoty Liniowej
- Hiszpański Pułk Piechoty Liniowej Ludwik Napoleon (2 i 3 bataliony)

Artyleria:
- 2 Kompania 7 Pułku Artylerii Pieszej
- 5 Kompania 3 Pułku Artylerii Konnej

3 Dywizja Piechoty – gen. K. Gudin

1 Brygada:
- 7 Pułk Piechoty Lekkiej

2 Brygada:
- 12 Pułk Piechoty Liniowej

3 Brygada:
- 21 Pułk Piechoty Liniowej
- 127 Pułk Piechoty Liniowej
- Meklembursko-Strelicki Batalion Piechoty

Artyleria:
- 3 Kompania 7 Pułku Artylerii Pieszej
- 4 Kompania 3 Pułku Artylerii Konnej

4 Dywizja Piechoty – gen. J. Desaix

1 Brygada:
- 33 Pułk Piechoty Lekkiej (w sierpniu w Mińsku)

2 Brygada:
- 85 Pułk Piechoty Liniowej

3 Brygada:
- 108 Pułk Piechoty Liniowej
- Leib-Regiment Hesse-Darmstadt

Artyleria:
- 9 Kompania 7 Pułku Artylerii Pieszej
- 2 Kompania 5 Pułku Artylerii Konnej

5 Dywizja Piechoty – gen. J. Compans

1 Brygada:
- 25 Pułk Piechoty Liniowej

2 Brygada:
- 57 Pułk Piechoty Liniowej

3 Brygada:
- 61 Pułk Piechoty Liniowej

4 Brygada:
- 111 Pułk Piechoty Liniowej

Artyleria:
- 16 Kompania 7 Pułku Artylerii Pieszej
- 2 Kompania 6 Pułku Artylerii Konnej

Kawaleria I Korpusu – gen. A. Girardin

1 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 2 Pułk Strzelców Konnych
- 9 Pułk Ułanów (polski)

2 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 1 Pułk Strzelców Konnych
- 3 Pułk Strzelców Konnych

III Korpus Wielkiej Armii – marsz. M. Ney, ks. Elchingen

10 Dywizja Piechoty – gen. F. Ledru des Essarts

1 Brygada:
- 24 Pułk Piechoty Lekkiej
- 1 Pułk Piechoty Portugalskiej

2 Brygada:
- 46 Pułk Piechoty Liniowej

3 Brygada:
- 72 Pułk Piechoty Liniowej
- 129 Pułk Piechoty Liniowej (w sierpniu w Wilnie)

Artyleria:
- 12 Kompania 5 Pułku Artylerii Pieszej
- 5 Kompania 6 Pułku Artylerii Konnej

11 Dywizja Piechoty – gen. J. N. Razout

1 Brygada:
- Iliryjski Pułk Piechoty (w sierpniu w Kownie)
- 2 Pułk Piechoty Portugalskiej

2 Brygada:
- 4 Pułk Piechoty Liniowej
- 18 Pułk Piechoty Liniowej

3 Brygada:
- 93 Pułk Piechoty Liniowej

Artyleria:
- 18 Kompania 5 Pułku Artylerii Pieszej
- 6 Kompania 6 Pułku Artylerii Konnej

25 (wirtemberska) Dywizja Piechoty – gen. J. Marchand

1 Brygada:
- 1 Wirtemberski Pułk Piechoty Prinz Paul
- 4 Wirtemberski Pułk Piechoty von Franquement

2 Brygada:
- 2 Wirtemberski Pułk Piechoty Herzog Wilhelm
- 6 Wirtemberski Pułk Piechoty Kronprinz

3 Brygada:
- 1 Batalion Strzelców Pieszych
- 2 Batalion Strzelców Pieszych
- 1 Batalion Piechoty Lekkiej
- 2 Batalion Piechoty Lekkiej

Artyleria:
- 1 Wirtemberska Kompania Artylerii Pieszej
- 2 Wirtemberska Kompania Artylerii Pieszej

Kawaleria III Korpusu – gen. Woelwarth

9 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 6 Pułk Lansjerów
- 11 Pułk Huzarów
- 4 Wirtemberski Pułk Strzelców Konnych Koenig

14 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 4 Pułk Strzelców Konnych
- 28 Pułk Strzelców Konnych
- 1 Wirtemberski Pułk Szwoleżerów Prinz Adam
- 2 Wirtemberski Pułk Szwoleżerów Leib

V (polski) Korpus Wielkiej Armii – gen. ks. J. Poniatowski

16 Dywizja Piechoty – gen. J. Zajączek

1 Brygada:
- 3 Pułk Piechoty
- 15 Pułk Piechoty

2 Brygada:
-16 Pułk Piechoty

Artyleria:
- 3 Kompania Artylerii Pieszej
- 12 Kompania Artylerii Pieszej

18 Dywizja Piechoty – gen. K. Kniaziewicz

1 Brygada:
- 2 Pułk Piechoty
- 8 Pułk Piechoty

2 Brygada:
- 12 Pułk Piechoty

Artyleria:
- 4 Kompania Artylerii Pieszej
- 5 Kompania Artylerii Pieszej

Kawaleria V Korpusu – gen. I. Kamieński

18 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 4 Pułk Strzelców Konnych

19 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 1 Pułk Strzelców Konnych
- 12 Pułk Ułanów

20 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 5 Pułk Strzelców Konnych
- 13 Pułk Huzarów

Rezerwa artylerii V Korpusu – płk A. Górski
- 2 Kompania Artylerii Konnej
- 14 Kompania Artylerii Pieszej

Kawaleria Rezerwowa Wielkiej Armii – marsz. J. Murat, król Neapolu

1 Korpus Kawalerii Rezerwowej – gen. E. Nansouty

1 Dywizja Lekkiej Kawalerii – gen. P. Bruyeres

3 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 7 Pułk Huzarów
- 9 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów

4 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 8 Pułk Huzarów
- 16 Pułk Strzelców Konnych

15 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 6 Pułk Ułanów (polski)
- 8 Pułk Ułanów (polski)
- 2 Pułk Huzarów (pruski)
- 7 Kompania 6 Pułku Artylerii Konnej

1 Dywizja Kirasjerów – gen. A. L. De Saint-Germain
- 2 Pułk Kirasjerów
- 3 Pułk Kirasjerów
- 9 Pułk Kirasjerów
- 1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów
- 1 Kompania 5 Pułku Artylerii Konnej
- 3 Kompania 5 Pułku Artylerii Konnej

5 Dywizja Kirasjerów – gen. J. Valence
- 6 Pułk Kirasjerów
- 11 Pułk Kirasjerów
- 12 Pułk Kirasjerów
- 5 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów
- 4 Kompania 5 Pułku Artylerii Konnej
- 5 Kompania 5 Pułku Artylerii Konnej

2 Korpus Kawalerii Rezerwowej – gen. L. Montbrun

2 Dywizja Lekkiej Kawalerii – gen. C. Pajol

7 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 11 Pułk Strzelców Konnych
- 12 Pułk Strzelców Konnych

8 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 5 Pułk Huzarów
- 9 Pułk Huzarów

16 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 1 Pułk Ułanów (pruski)
- 3 Pułk Strzelców Konnych (wirtemberski)
- 10 Pułk Huzarów (polski)
(?) Kompania Artylerii Konnej

2 Dywizja Kirasjerów – gen. W. de St. Alphonse
- 5 Pułk Kirasjerów
- 8 Pułk Kirasjerów
- 10 Pułk Kirasjerów
- 2 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów
- 1 Kompania 2 Pułku Artylerii Konnej
- 2 Kompania 2 Pułku Artylerii Konnej

4 Dywizja Ciężkiej Kawalerii – gen. J. M. Defrance
- 1 Pułk Karabinierów
- 2 Pułk Karabinierów
- 1 Pułk Kirasjerów
- 4 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów
- 3 Kompania 1 Pułku Artylerii Konnej
- 4 Kompania 1 Pułku Artylerii Konnej

3 Korpus Kawalerii Rezerwowej – gen. E. Grouchy

3 Dywizja Lekkiej Kawalerii – gen. L. Chastel

10 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 6 Pułk Strzelców Konnych
- 25 Pułk Strzelców Konnych

11 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 6 Pułk Huzarów
- 8 Pułk Strzelców Konnych

17 Brygada Lekkiej Kawalerii:
- 1 Pułk Szwoleżerów (bawarski)
- 2 Pułk Szwoleżerów (bawarski)
- Pułk Szwoleżerów ks. Albrechta (saski)

- 6 Kompania 6 Pułku Artylerii Konnej

6 Dywizja Ciężkiej Kawalerii – gen. A. Lahoussaye

1 Brygada:
- 7 Pułk Dragonów
- 23 Pułk Dragonów

2 Brygada:
- 28 Pułk Dragonów
- 30 Pułk Dragonów

- 4 Kompania 6 Pułku Artylerii Konnej
- 5 Kompania 6 Pułku Artylerii Konnej



ROSJANIE

1 Armia Zachodnia – gen. piech. M. B. Barclay de Tolly, minister wojny

II Korpus Piechoty – gen. K. F. Baggowut

4 Dywizja Piechoty – gen. ks. Eugeniusz Wirtemberski

1 Brygada:
- Tobolski Pułk Piechoty
- Wołyński Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Kremieńczucki Pułk Piechoty
- Miński Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 4 Pułk Jegrów
- 34 Pułk Jegrów

4 Brygada Artylerii:
- 4 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 7 Kompania Artylerii Lekkiej
- 8 Kompania Artylerii Lekkiej

17 Dywizja Piechoty – gen. Z. D. Ołsufiew

1 Brygada:
- Riazański Pułk Piechoty
- Brzeski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Biełozierski Pułk Piechoty
- Wilmanstrandski Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 30 Pułk Jegrów
- 48 Pułk Jegrów

17 Brygada Artylerii:
- 17 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 32 Kompania Artylerii Lekkiej
- 33 Kompania Artylerii Lekkiej

- Jelizawietgradzki Pułk Huzarów
- połowa 4 Kompanii Artylerii Konnej

III Korpus Piechoty – gen. N. A. Tuczkow (I)

1 Dywizja Grenadierów – gen. P. A. Strogonow

1 Brygada:
- Pułk Lejbgrenadierów
- Pułk Grenadierów Hrabiego Arakczejewa

2 Brygada:
- Pawłowski Pułk Grenadierów
- Jekaterynosławski Pułk Grenadierów

3 Brygada:
- Petersburski Pułk Grenadierów
- Taurydzki Pułk Grenadierów

1 Brygada Artylerii:
- 1 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 1 Kompania Artylerii Lekkiej
- 2 Kompania Artylerii Lekkiej

3 Dywizja Piechoty – gen. P. P. Konownicyn

1 Brygada:
- Muromski Pułk Piechoty
- Rewelski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Czernihowski Pułk Piechoty
- Koporski Pułk Piechoty (rozkazem dowódcy 1 Armii Zachodniej z dn. 25 (7) lipca 1812 Koporski Pułk Piechoty został przeniesiony do 23 Dywizji, a jego miejsce zajął Selegiński Pułk Piechoty)

3 Brygada:
- 20 Pułk Jegrów
- 21 Pułk Jegrów

3 Brygada Artylerii:
- 3 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 5 Kompania Artylerii Lekkiej
- 6 Kompania Artylerii Lekkiej

- Kozacki Pułk Lejbgwardii
- 2 Kompania Artylerii Konnej

IV Korpus Piechoty – gen. hr. A. I. Ostermann-Tołstoj (do 1 lipca gen. Szuwałow)

11 Dywizja Piechoty – gen. N. N. Bechmetiew (I)

1 Brygada:
- Keksholmski Pułk Piechoty
- Parnawski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Połocki Pułk Piechoty
- Jelecki Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 1 Pułk Jegrów
- 33 Pułk Jegrów

11 Brygada Artylerii:
- 2 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 3 Kompania Artylerii Lekkiej
- 4 Kompania Artylerii Lekkiej

23 Dywizja Piechoty – gen. Bechmetiew (III)

1 Brygada:
- Rylski Pułk Piechoty
- Jekaterynosławski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Selegiński Pułk Piechoty
- 2 zbiorowe bataliony grenadierów

3 Brygada:
- 18 Pułk Jegrów

23 Brygada Artylerii:
- 23 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 43 Kompania Artylerii Lekkiej
- 44 Kompania Artylerii Lekkiej

- Izjumski Pułk Huzarów
- połowa 4 Kompanii Artylerii Konnej

V (gwardyjski) Korpus Piechoty – gen. N. I. Ławrow (do 7 sierpnia wlk. ks. Konstanty Pawłowicz)

Gwardyjska Dywizja Piechoty – gen. G. W. Rosen (II)

1 Brygada:
- Preobrażeński Pułk Lejbgwardii
- Siemionowski Pułk Lejbgwardii

2 Brygada:
- Izmaiłowski Pułk Lejbgwardii
- Litewski Pułk Lejbgwardii

3 Brygada:
- Jegierski Pułk Lejbgwardii
- Finlandzki Pułk Lejbgwardii

1 Zbiorcza Dywizja Grenadierów – płk G. M. Kantakuzin

1 Brygada:
- 2 grenadierskie bataliony 1 DGren.
- 2 grenadierskie bataliony 17 DP

2 Brygada:
- 2 grenadierskie bataliony 4 DP
- 2 grenadierskie bataliony 23 DP

Brygada Artylerii Gwardii:
- 1 Bateria Artylerii Pozycyjnej Lejbgwardii
- 2 Bateria Artylerii Pozycyjnej Lejbgwardii
- 3 Kompania Artylerii Lekkiej Lejbgwardii
- 4 Kompania Artylerii Lekkiej Lejbgwardii

1 Dywizja Kirasjerów – gen. N. I. Dieprieradowicz

1 Brygada:
- Pułk Kawalergardów
- Pułk Lejbgwardii

2 Brygada:
- Pułk Kirasjerów Jego Cesarskiej Mości
- Pułk Kirasjerów Jej Cesarskiej Mości
- Astrachański Pułk Kirasjerów
- 1 Kompania Artylerii Konnej Lejbgwardii
- 2 Kompania Artylerii Konnej Lejbgwardii

VI Korpus Piechoty – gen. D. S. Dochturow

7 Dywizja Piechoty – gen. P. M. Kapcewicz

1 Brygada:
- Pskowski Pułk Piechoty
- Moskiewski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Libawski Pułk Piechoty
- Sofijski Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 11 Pułk Jegrów
- 36 Pułk Jegrów

7 Brygada Artylerii:
- 7 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 12 Kompania Artylerii Lekkiej
- 13 Kompania Artylerii Lekkiej

24 Dywizja Piechoty – gen. P. G. Lichaczew

1 Brygada:
- Ufimski Pułk Piechoty
- Szirwański Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Butyrski Pułk Piechoty
- Tomski Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 19 Pułk Jegrów
- 40 Pułk Jegrów

24 Brygada Artylerii:
- 24 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 45 Kompania Artylerii Lekkiej
- 46 Kompania Artylerii Lekkiej

- Sumski Pułk Huzarów
- 7 Kompania Artylerii Konnej

1 Korpus Kawalerii – gen. P. F. Uwarow

Gwardyjska Dywizja Kawalerii

1 Brygada:
- Pułk Huzarów Lejbgwardii
- Pułk Ułanów Lejbgwardii

2 Brygada:
- Pułk Dragonów Lejbgwardii

3 Brygada:
- Niżyński Pułk Dragonów
- Kazański Pułk Dragonów

- 5 Kompania Artylerii Konnej

2 Korpus Kawalerii – gen. F. K. Korf

1 Brygada:
- Pskowski Pułk Dragonów
- Moskiewski Pułk Dragonów

2 Brygada:
- Kargopolski Pułk Dragonów
- Ingermanlandzki Pułk Dragonów

3 Brygada:
- Polski Pułk Ułanów

- 6 Kompania Artylerii Konnej

3 Korpus Kawalerii – gen. P. P. Pahlen (I)

1 Brygada:
- Kurlandzki Pułk Dragonów
- Orenburski Pułk Dragonów

2 Brygada:
- Syberyjski Pułk Dragonów
- Irkucki Pułk Dragonów

3 Brygada:
- Mariumpolski Pułk Huzarów

- 9 Kompania Artylerii Konnej

Samodzielny Korpus Kozacki – gen. M. I. Płatow
- Doński Kozacki Pułk Iłowajskiego V
- Doński Kozacki Pułk Grekowa XVIII
- Doński Kozacki Pułk Denisowa VII
- Doński Kozacki Pułk Melinkowa III
- Doński Kozacki Pułk Charitonowa VII
- Doński Kozacki Pułk Charnczukowa VIII
- Doński Kozacki Pułk Własowa III
- Simferopolski Konno-Tatarski Pułk
- Doński Atamański Pułk
- 1 Baszkirski Pułk
- 1 Pułk Kozaków Burżskich
- 2 Pułk Kozaków Burżskich
- Perekopski Konno-Tatarski Pułk
- Stawropolsko-Kałmucki Pułk
- 2 Kompania Dońskiej Artylerii
- 1 i 3 Kompanie Pontonowe
- 2, 3 i 4 Kompanie Pionierskie
- 4, 5, 10 i 22 Rezerwowe Kompanie Artylerii Konnej

2 Armia Zachodnia – gen. piech. ks. P. I. Bagration

VII Korpus Piechoty – gen. N. N. Rajewski

26 Dywizja Piechoty – gen. I. F. Paskiewicz

1 Brygada:
- Ładoski Pułk Piechoty
- Połtawski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Niżegorodski Pułk Piechoty
- Orłowski Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 5 Pułk Jegrów
- 42 Pułk Jegrów

26 Brygada Artylerii:
- 26 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 47 Kompania Artylerii Lekkiej
- 48 Kompania Artylerii Lekkiej

12 Dywizja Piechoty – gen. P. M. Koliubakin

1 Brygada:
- Smoleński Pułk Piechoty
- Narwski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Aleksopolski Pułk Piechoty
- Nowoingermanlandzki Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 6 Pułk Jegrów
- 41 Pułk Jegrów

12 Brygada Artylerii:
- 12 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 22 Kompania Artylerii Lekkiej
- 23 Kompania Artylerii Lekkiej

- Achtyrski Pułk Huzarów
- 8 Kompania Artylerii Konnej

VIII Korpus Piechoty – gen. M. M. Borozdin (I)

2 Dywizja Grenadierów – gen. ks. Karol Meklemburski

1 Brygada:
- Kijowski Pułk Grenadierów
- Moskiewski Pułk Grenadierów

2 Brygada:
- Astrachański Pułk Grenadierów
- Fangoryjski Pułk Grenadierów

3 Brygada:
- Syberyjski Pułk Grenadierów
- Małorosyjski Pułk Grenadierów

2 Brygada Artylerii:
- 11 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 20 Kompania Artylerii Lekkiej
- 21 Kompania Artylerii Lekkiej

2 Zbiorcza Dywizja Grenadierów – gen. M. S. Woroncow

1 Brygada:
- 2 grenadierskie bataliony z 7 DP
- 2 grenadierskie bataliony z 24 DP

2 Brygada:
- 2 grenadierskie bataliony z 12 DP
- 2 grenadierskie bataliony z 26 DP

3 Rezerwowa Brygada Artylerii:
- 31 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 32 Bateria Artylerii Pozycyjnej

2 Dywizja Kirasjerów – gen. I. M. Duka

1 Brygada:
- Pułk Kirasjerów Orderu Wojennego
- Jekatierinosławski Pułk Kirasjerów

2 Brygada:
- Głuchowski Pułk Kirasjerów
- Małorosyjski Pułk Kirasjerów
- Nowogorodski Pułk Kirasjerów

4 Korpus Kawalerii – gen. K. K. Siewers (I)

1 Brygada:
- Kijowski Pułk Dragonów
- Noworosyjski Pułk Dragonów

2 Brygada:
- Charkowski Pułk Dragonów
- Czernihowski Pułk Dragonów

3 Brygada:
- Litewski Pułk Ułanów

- 8 Kompania Artylerii Konnej

27 Dywizja Piechoty – gen. D. P. Niewierowski

1 Brygada:
- Odeski Pułk Piechoty
- Tarnopolski Pułk Piechoty

2 Brygada:
- Wileński Pułk Piechoty
- Symbirski Pułk Piechoty

3 Brygada:
- 49 Pułk Jegrów
- 50 Pułk Jegrów

27 Brygada Artylerii:
- 49 Bateria Artylerii Pozycyjnej
- 53 Kompania Artylerii Lekkiej
- 54 Kompania Artylerii Lekkiej

Samodzielny Korpus Kozacki – gen. A. A. Karpow (II)
- Doński Kozacki Pułk Bychałowa I
- Doński Kozacki Pułk Grekowa XXI
- Doński Kozacki Pułk Iłowajskiego X
- Doński Kozacki Pułk Iłowajskiego XI
- Doński Kozacki Pułk Karpowa II
- Doński Kozacki Pułk Komisarowa I
- Doński Kozacki Pułk Melnikowa IV
- Doński Kozacki Pułk Sysojewa III
- Doński Kozacki Pułk Płatowa V
- 1 Kompania Dońskiej Artylerii
- 5 i 6 Kompania Pionierska
- 4 Kompania Pontonowa

Na podstawie: A. Dusiewicz, Smoleńsk 1812, Warszawa 2007.
Panie, weźcie kości w rękę i wyobraźcie sobie, że gracie z królem Kastylii, i rzucając je na stół zdajecie wszystko na los bitwy. Jeśli dopisze wam szczęście, zrobicie najlepszy rzut, jaki kiedykolwiek uczynił król na ziemi; a jeśli rzut wam się nie powiedzie, inaczej nie odejdziecie z gry, jak z honorem.

Gil de Osem do króla Portugalii Jana I Dobrego przed bitwą pod Aljubarrotą (14.VIII.1385)
ODPOWIEDZ

Wróć do „Historia XIX wieku”