Jak zbudować historyczną armię rzymską do FoG-a
: czwartek, 13 października 2011, 16:49
Jak zbudować armie rzymską FoG-a na przykładzie armii republiki z okresu Polibiusza.
FoG to bardzo plastyczny system, który umożliwia bardzo różnorodne tworzenie armii niezależnie od armii listów, lub w oparciu o nie. Przykładem takiej armii może być armia republiki Rzymu. To, że system nie przelicza jednostek na odpowiednią liczbę ludzi może być w tym wypadku dużą zaletą, ponieważ każdą epokę możemy traktować dosyć niezależnie.
Do rozważań zajmiemy się armią republikańska z okresu Polibiusza.
Wprowadzona ok. 340 r. p.n.e. stosowała tzw. taktykę manipularna, przejętą od Samnitów, za sprawą Mariusza Kamillusa.
Cały legion podzielono na 30 manipułów (manipulus), z nich utworzono linię bojową złożoną z trzech szyków: hastati, principes, triarii. Między poszczególnymi manipułami w każdym szyku pozostawiono przerwy, które kryły manipuły następnego rzędu lub druga centuria z manipułu. Całą strukturę armii na polu bitwy nazwano szykiem potrójnym (acies triplex). Przed każdym szykiem ciężkozbrojnych znajdowali się welici (velites), czyli lekkozbrojna piechota (oszczepnicy, łucznicy). Na flankach znajdowała się jazda, zgrupowana w 10 szwadronach (turmae), chroniąca główną armię przed okrążeniem.
Taki legion liczył około 3.000 ciężkiej piechoty podzielonej na 10 kohort oraz około 1.200 lekkiej piechoty. W skład jednej kohorty wchodziły 3 manipuły: hastati (ok. 120 piechoty), principies (ok. 120 piechoty) i triari (ok. 60 piechoty).
Jazda liczyła ok. 300 jezdnych.
Aby dobrze odzwierciedlić taki legion w FoG-u najlepiej zacząć od najmniejszego przelicznika (przy czym starałem się zachować jak najbardziej oryginalne elementy przepisów tj, określone w armii listach wielkości BG i to że BG nie mogą składać się z nieparzystych ilości podstawek):
WERSJA I (najmniejszy przelicznik armii)
1 podstawka (ciężkiej piechoty) = ok. 30 żołnierzy = 10 kolumn x 3 rzędy
1 podstawka (lekkiej piechoty większa podstawka) = do 30 żołnierzy w szyku luźnym
1 podstawka (kawalerii) = ok.30 jezdnych
Wtedy mamy jak na rysunku:
Skład armii z podziałem na jednostki (BG)
1 BG x 4 podstawki Cavalry
Cavalry, Armoured, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 48 pkt;
1 BG x 6 podstawek Cavalry
Cavalry, Protected, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 54 pkt;
10 BG x 4 podstawki HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 32 pkt;
10 BG x 4 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 40 pkt;
10 BG x 2 podstawki TRIARII
Heavy Foot, Armoured, Superior, Drilled, Offensive Spearmen – 26 pkt;
5 BG x 8 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 32 pkt;
W sumie to daje 37 BG o wartości ok 1242 pkt.
WERSJA II (średni przelicznik armii moim zdaniem najbardziej sensowny tzn. mocno historyczny ale i dobrze grywalny)
1 podstawka (ciężkiej piechoty) = ok. 60 żołnierzy = 10 kolumn x 6 rzędach
1 podstawka (lekkiej piechoty większa podstawka) = do 60 żołnierzy w szyku luźnym
1 podstawka (kawalerii) = ok. 50 jezdnych
Wtedy mamy jak na rysunku:
Skład armii z podziałem na jednostki (BG)
1 BG x 6 podstawek Cavalry
Cavalry, Protected, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 54 pkt;
5 BG x 4 podstawki HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 32 pkt;
5 BG x 4 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 40 pkt;
5 BG x 2 podstawki TRIARII
Heavy Foot, Armoured, Superior, Drilled, Offensive Spearmen – 26 pkt;
1 BG x 8 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 32 pkt;
2 BG x 6 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 24 pkt;
W sumie to daje 19 BG o wartości ok 624 pkt.
WERSJA III (duży przelicznik armii do dużych bitew)
1 podstawka (ciężkiej piechoty) = ok. 120 żołnierzy = 20 kolumn x 6 rzędach
1 podstawka (lekkiej piechoty większa podstawka) = do 120 żołnierzy w szyku luźnym
1 podstawka (kawalerii) = ok. 75 jezdnych
Rysunek zbliżony do rysunku przy wersji II
Skład armii z podziałem na jednostki (BG)
1 BG x 4 podstawek Cavalry
Cavalry, Protected, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 36 pkt;
1 BG x 4 podstawki HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 32 pkt;
1 BG x 6 podstawek HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 48 pkt;
1 BG x 4 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 40 pkt;
1 BG x 6 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 60 pkt;
2 BG x 2 podstawki TRIARII
Heavy Foot, Armoured, Superior, Drilled, Offensive Spearmen – 26 pkt;
2 BG x 6 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 24 pkt;
W sumie to daje 9 BG o wartości ok 316 pkt.
Wnioski:
Jak widać wersja I najbardziej historyczna jest najmniej grywana, chociaż można ją spokojnie przyjmować przy niezbyt wielkich bitwach np. do 1500 piechoty na stronę,
Wersja druga moim zdaniem najbardziej ciekawa do standardowych rozgrywek doświadczonych graczy na oko 800 - 1500 pkt na stronę, czyli do dwóch legionów.
Wersja III to możliwość rozgrywania dużych bitew, ale można przyjąć jeszcze większy przelicznik.
Wersja i II i III niestety nie oddaje dokładnie szyku manipularnego, ale mi to tak bardzo nie przeszkadza bo generalnie zachowuje szyk potrójny (acies triplex). Generalnie wszystkie armie polecam do przetestowania.
FoG to bardzo plastyczny system, który umożliwia bardzo różnorodne tworzenie armii niezależnie od armii listów, lub w oparciu o nie. Przykładem takiej armii może być armia republiki Rzymu. To, że system nie przelicza jednostek na odpowiednią liczbę ludzi może być w tym wypadku dużą zaletą, ponieważ każdą epokę możemy traktować dosyć niezależnie.
Do rozważań zajmiemy się armią republikańska z okresu Polibiusza.
Wprowadzona ok. 340 r. p.n.e. stosowała tzw. taktykę manipularna, przejętą od Samnitów, za sprawą Mariusza Kamillusa.
Cały legion podzielono na 30 manipułów (manipulus), z nich utworzono linię bojową złożoną z trzech szyków: hastati, principes, triarii. Między poszczególnymi manipułami w każdym szyku pozostawiono przerwy, które kryły manipuły następnego rzędu lub druga centuria z manipułu. Całą strukturę armii na polu bitwy nazwano szykiem potrójnym (acies triplex). Przed każdym szykiem ciężkozbrojnych znajdowali się welici (velites), czyli lekkozbrojna piechota (oszczepnicy, łucznicy). Na flankach znajdowała się jazda, zgrupowana w 10 szwadronach (turmae), chroniąca główną armię przed okrążeniem.
Taki legion liczył około 3.000 ciężkiej piechoty podzielonej na 10 kohort oraz około 1.200 lekkiej piechoty. W skład jednej kohorty wchodziły 3 manipuły: hastati (ok. 120 piechoty), principies (ok. 120 piechoty) i triari (ok. 60 piechoty).
Jazda liczyła ok. 300 jezdnych.
Aby dobrze odzwierciedlić taki legion w FoG-u najlepiej zacząć od najmniejszego przelicznika (przy czym starałem się zachować jak najbardziej oryginalne elementy przepisów tj, określone w armii listach wielkości BG i to że BG nie mogą składać się z nieparzystych ilości podstawek):
WERSJA I (najmniejszy przelicznik armii)
1 podstawka (ciężkiej piechoty) = ok. 30 żołnierzy = 10 kolumn x 3 rzędy
1 podstawka (lekkiej piechoty większa podstawka) = do 30 żołnierzy w szyku luźnym
1 podstawka (kawalerii) = ok.30 jezdnych
Wtedy mamy jak na rysunku:
Skład armii z podziałem na jednostki (BG)
1 BG x 4 podstawki Cavalry
Cavalry, Armoured, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 48 pkt;
1 BG x 6 podstawek Cavalry
Cavalry, Protected, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 54 pkt;
10 BG x 4 podstawki HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 32 pkt;
10 BG x 4 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 40 pkt;
10 BG x 2 podstawki TRIARII
Heavy Foot, Armoured, Superior, Drilled, Offensive Spearmen – 26 pkt;
5 BG x 8 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 32 pkt;
W sumie to daje 37 BG o wartości ok 1242 pkt.
WERSJA II (średni przelicznik armii moim zdaniem najbardziej sensowny tzn. mocno historyczny ale i dobrze grywalny)
1 podstawka (ciężkiej piechoty) = ok. 60 żołnierzy = 10 kolumn x 6 rzędach
1 podstawka (lekkiej piechoty większa podstawka) = do 60 żołnierzy w szyku luźnym
1 podstawka (kawalerii) = ok. 50 jezdnych
Wtedy mamy jak na rysunku:
Skład armii z podziałem na jednostki (BG)
1 BG x 6 podstawek Cavalry
Cavalry, Protected, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 54 pkt;
5 BG x 4 podstawki HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 32 pkt;
5 BG x 4 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 40 pkt;
5 BG x 2 podstawki TRIARII
Heavy Foot, Armoured, Superior, Drilled, Offensive Spearmen – 26 pkt;
1 BG x 8 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 32 pkt;
2 BG x 6 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 24 pkt;
W sumie to daje 19 BG o wartości ok 624 pkt.
WERSJA III (duży przelicznik armii do dużych bitew)
1 podstawka (ciężkiej piechoty) = ok. 120 żołnierzy = 20 kolumn x 6 rzędach
1 podstawka (lekkiej piechoty większa podstawka) = do 120 żołnierzy w szyku luźnym
1 podstawka (kawalerii) = ok. 75 jezdnych
Rysunek zbliżony do rysunku przy wersji II
Skład armii z podziałem na jednostki (BG)
1 BG x 4 podstawek Cavalry
Cavalry, Protected, Average, Undrilled, Light Spear, Swordsmen – 36 pkt;
1 BG x 4 podstawki HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 32 pkt;
1 BG x 6 podstawek HASTATI
Heavy Foot, Protected, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 48 pkt;
1 BG x 4 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 40 pkt;
1 BG x 6 podstawki PRINCIPIES
Heavy Foot, Armoured, Average, Drilled, Impact Food, Swordsmen – 60 pkt;
2 BG x 2 podstawki TRIARII
Heavy Foot, Armoured, Superior, Drilled, Offensive Spearmen – 26 pkt;
2 BG x 6 podstawk VELITES
Light Foot, Unprotected, Average, Drilled, Javelin, Light Spear – 24 pkt;
W sumie to daje 9 BG o wartości ok 316 pkt.
Wnioski:
Jak widać wersja I najbardziej historyczna jest najmniej grywana, chociaż można ją spokojnie przyjmować przy niezbyt wielkich bitwach np. do 1500 piechoty na stronę,
Wersja druga moim zdaniem najbardziej ciekawa do standardowych rozgrywek doświadczonych graczy na oko 800 - 1500 pkt na stronę, czyli do dwóch legionów.
Wersja III to możliwość rozgrywania dużych bitew, ale można przyjąć jeszcze większy przelicznik.
Wersja i II i III niestety nie oddaje dokładnie szyku manipularnego, ale mi to tak bardzo nie przeszkadza bo generalnie zachowuje szyk potrójny (acies triplex). Generalnie wszystkie armie polecam do przetestowania.