Konkurs historyczny Strategosa (XIII edycja)

[Raleen]

Nie wiem co jeszcze poza księgami (i duchownymi, którzy wraz z nią przybyli) wniosła w posagu Dobrawa, ale jako że czas na odpowiedź dawno minął, zatem zadaję kolejne pytanie, a autora poprzedniego proszę o podanie prawidłowej odpowiedzi.



Jakiej narodowości to żołnierze i co za wojna?

[Maciej94]

Myślałem, że łatwe pytanie . Odpowiedzią był Śląsk.

[Dżenesh]

Tak armia belgijska w I wojnie transportowała swoje karabiny maszynowe

[Raleen]

Zgadza się.

Przejmujesz pałeczkę.

[Dżenesh]

Do dziś wzbudza kontrowersje i skrajne emocje. Jedni nazywali go zbawcą inni kolaborantem i zdrajcą. Podwładni nazywali go „Prezes”’ „Przełożony”, „Starszy”, „Biało-czerwony”. Wrogowie i niechętni określali go mianem „Króla” bądź „Groźnego”. Został arbitralnie mianowany na stanowisko (które piastował przez ponad 4 lata) na skutek nieporozumienia językowego. Jego naczelnym hasłem była „praca, praca i…. praca” dzięki której miał nadzieję uratować swoich rodaków. Skrajnie lojalny wobec tych którzy mianowali go „Prezesem” (nawet kosztem własnych rodaków, zwłaszcza dzieci). Przeświadczony o swojej historycznej misji stworzył quasi-państwo, gdzie wprowadził nawet „własną” walutę potocznie określaną od jego nazwiska. Jego plan uratowania rodaków okazał się nie skuteczny, chociaż podkreśla się że część z nich ocalałą dzięki jego polityce. Swoje „państwo” zdołał utrzymać niezwykle długo jak na warunki w których funkcjonowało. Sam skończył tragicznie, bliższe okoliczności jego śmierci nie są znane.
O kim mowa?

[Leliwa]

Chaim Rumkowski

[Dżenesh]

Świetnie. Pytaj

[DT]

Wśród polskich statków II. połowy lat 40-tych znajdowały się cztery statki, które w czasie II wojny światowej brały udział w ewakuacji wojsk z Dunkierki.
Jedna z tych czterech jednostek odniosła w czasie ewakuacji poważne uszkodzenia.

Proszę podać jaką nazwę nosiła pod polską banderą, jaką w czasie Operacji Dynamo i ile ewakuowała żołnierzy?

[Raleen]

Trochę sobie poszukałem i przy okazji się sporo dokształciłem. To wiadoma zaleta konkursu... Póki co bez większych efektów niestety, a nie będę zupełnie na ślepo strzelał, tym bardziej, że pytanie złożone.

Pora chyba na pierwszą podpowiedź

[DT]

Well...
Owe cztery statki sprezentowała nam "ciocia" (ale "wujek" palca do tego nie dołożył), nie był to nabytek zbyt szczęśliwy i statki jeszcze w tej samej pięciolatce powróciły pod poprzednią banderę (w sumie było ich siedem, bardzo podobnych), gdzie służyły dość długo (ostatni z nich złomowano w połowie lat 70-tych). Za fundusze uzyskane z ich sprzedaży zakupiono w ościennym kraju jeden, większy i "porządny" statek, który złomowano na początku lat 60-tych. Jako ciekawostkę można powiedzieć, że ów sukcesor walczył dzielnie "ramię w ramię" wraz z jednym z polskich niszczycieli (choć nacja używająca go nie należała do walecznych).

[DT]

Bohater naszej zagadki został zbudowany jako lugier rybacki w okresie międzywojennym, po wydzierżawieniu przez Royal Navy służył jako pomocniczy trałowiec.
Pod białoczerwoną banderą eksploatował go największy (w całej naszej historii) armator rybacki.
Pod banderą brytyjską był zarejestrowany tylko w jednym porcie, leżącym nad Morzem Północnym (zarówno przed jak i po wojnie).
W latach 50-tych zdobył trofeum dla najlepiej poławiających śledzie statków rybackich.

[Dżenesh]

Podejrzewam że chodzi o jeden z byłych trałowców brytyjskich (chyba typ "MMS 1001") które w PRL otrzymały nazwy „Saturn”, „Neptunia”, „Orion”, „Syriusz”. Ten ostatni najmniej prawdopodobny bo chyba zatonął w trakcie eksploatacji. Ale który z nich był pod Dunkierką nie jestem w stanie wskazać. Może komuś to pomoże w rozwiązaniu zagadki.

[Raleen]

Przyznam, że szukałem wśród trochę większych jednostek i co się przy okazji dokształciłem to moje.
Natomiast za słabo poruszam się w temacie by to znaleźć (może gdybym miał dużo czasu na szukanie...)

[DT]

Podejrzewam że chodzi o jeden z byłych trałowców brytyjskich (chyba typ "MMS 1001") które w PRL otrzymały nazwy „Saturn”, „Neptunia”, „Orion”, „Syriusz”. Ten ostatni najmniej prawdopodobny bo chyba zatonął w trakcie eksploatacji. Ale który z nich był pod Dunkierką nie jestem w stanie wskazać. Może komuś to pomoże w rozwiązaniu zagadki.

Trałowce typu "MMS 126 foot" (taką nazwą typu posługują się Brytole) zostały zbudowane od podstaw jako trałowce (a ja pisałem o tym iż bohater zagadki został zbudowany jako lugier rybacki i został wydzierżawiony przez RN) a ich nazwy w "Dalmorze" to Neptun, Neptunie, Uran i Urania, poza tym żaden z MMS-ów 126 foot nie uczestniczył w ewakuacji Dunkierki.

[DT]

Pora dać odpowiedź:
"Polskie" statki uczestniczące w ewakuacji Dunkierki:
1) Antoniusz (Gdy-108), ex trałowiec pomocniczy Lord Hood (FY.930), ex lugier Lord Hood (LT 215) to on został uszkodzony
31.V.1940 ok. godz. 19.00: ciężko uszkodzony przez niemieckie bombowce na podejściu do Dunkierki i opuszczony przez załogę
później odholowany do Ramsgate, po naprawie powrócił do służby
tu opis ataku i jego konsekwencje: http://glennmci.brinkster.net/mcibb/jmc.html
nie zdołał ewauować żołnierzy (nie dopłynął do plaży bądź mola

2) Apoloniusz (Gdy-109), ex trałowiec pomocniczy Lord Collingwood (FY.???), ex lugier Lord Collingwood (LT 183)
ewakuował bezpośrednio do Angli 332 żołnierzy, nie jest znana liczba żołnierzy przewieziona z plaży Le Panne oraz mola w Dunkierce i przekazanych na krążownik przeciwlotniczy HMS Calcutta
3) Arkadiusz (Gdy-110), ex trałowiec pomocniczy Lord Barham (FY.929), ex lugier Lord Barham (LT 211)
ewakuował bezpośrednio do Angli 388 żołnierzy
4) Eugeniusz (Gdy-111), ex trałowiec pomocniczy Lord Rodney (FY.877), ex lugier Lord Rodney (LT 390)
nie jest znana zarówno liczba ewakuowanych bezpośrednio do Angli żołnierzy,jak i liczba żołnierzy przewieziona z plaży Le Panne oraz mola w Dunkierce i przekazanych na krążownik przeciwlotniczy HMS Calcutta

pozostałe podobone lugry (wszystkie siedem dostarczone w ramach pomocy UNRRA):
5) Eustachiusz (Gdy-112), ex trałowiec pomocniczy Jenny Irvin (FY.980), ex lugier Jenny Irvin (LT 57)
6) Euzebiusz (Gdy-113), ex trałowiec pomocniczy Mace (FY.???), ex lugier Mace (LT 35)
7) Sylweriusz (Gdy-114), ex trałowiec pomocniczy Acorn (FY.???), ex lugier Acorn (LT 31)
UNRRA dostarczyła je Polsce w I.1947 roku, weszły do eksploatacji w "Dalmorze", poławiały białą rybę na Morzu Północnym, sprzegając ją w Wielkiej Brytanii, bazowaly w holenderskim Ijmuiden.
Okazały się nierentowe i w V.1948 roku zostały postawione na sznurku w Great Yarmouth a po roku sprzedano je spowrotem pod banderę brytyjską.
Po odsprzedarzy wszystkie zarejestrowano w Lowestoft pod nawami jakie nosiły przed "polskim epizodem", najdlużej eksploatowanym okazał się ex Eugeniusz, pocięty na rzyletki na przełowmie 1975/76 roku.
Nasz bohater zagadki w 1952 zdobył Prunier Herring Trophy za połów 3143/4 cran’ów śledzi (połów trwał 15 godzin, a sieć z połowem była holowana z łowiska do portu przez 22 godziny z prędkością marszową 2 węzły)

Fundusze jakie Polska uzyskała ze sprzedaży owych siedmiu lugrów posłużyły do zakupu trawlera Jowisz (Gdy-108), który 12.VIII.1941 r. będąc pomocniczym ścigaczem okrętów podwodnych floty Wolnych Francuzów wyróżnił się u boku niszczyciela ORP Kujawiak walcząc w obronie konwoju WP.34 przed atakami Luftwaffe, podobnie dzielnie walczył w obronie konwojów w 1943 roku.