[B-35] Arnhem 1944 (Dragon, TiS)

[cadrach]

Tak, długo.

Ale były to spotkania parogodzinne, niekiedy nawet 1,5 godz, innym razem 3. Wtedy wolniej się gra, bo na nowo trzeba zapoznać się z sytuacją (tygodniowe odstępy) itd. Zresztą ta potyczka była dla nas pretekstem do spotkań w gronie znajomych, po prostu nie widuję się już ze znajomymi i mieliśmy okazję częściej dzięki Arnhem się spotykać. Ale graliśmy bardzo długo, gra przeciągała się. W końcówce już nie uczestniczyłem.

Z drugiej strony i tak grę przyśpieszaliśmy usuwając zasady WO.

[Silver]

Jak jest w grze Dragona z niszczeniem mostów bo w instrukcji są niekonsekwencje:
- wg 15. Saperzy jako jedyni mogą wysadzać mosty
- wg 17.1. Mosty może wysadzać każda jednostka oprócz dowództw i artylerii
- wg 20.1.6. Obiekty (więc też mosty) można niszczyć każda jednostka oprócz dowództw i artylerii lecz w odległości 5 hexów od niej muszą być saperzy?
Skłaniałbym się do tego ostatniego przepisu.
Wg instrukcji mosty na dużych rzekach można odbudowywać, a więc też ten w Arnhem?

[Raleen]

"Obowiązująca" jest ostatnia wersja. Potem jeszcze weszły zasady dot. kompanii saperów, które wybierały jedną z 3 opcji, które mogły wykonywać w grze, i w żadnej z opcji nie mogły niszczyć mostów na dużych rzekach.

[Raleen]

Ostatnio udało się zrobić nowe zdjęcia i rewitalizować moją starą recenzję "Arnhem 1944". To dopiero połowa, bo brakuje zdjęć nowego wydania, co mam nadzieję, że uda mi się za jakiś czas nadrobić. Póki co zapraszam do oglądania:

http://portal.strategie.net.pl/index.ph ... Itemid=119

Niżej jedno przykładowe zdjęcie.


http://portal.strategie.net.pl/PortalIm ... %20(6).jpg

[Karel W.F.M. Doorman]

Sentyment. Ale jak se porównam z Holandią Symonicza...

[Raleen]

To widzę, że mamy podobnie...

[Raleen]

„Arnhem 1944” – różnice w składzie wojsk między wersją gry wydaną w TiS 9 i 10 a wydaniem pudełkowym TiS (na podstawie żetonów)

/porównując żetony pomocniczo korzystałem z tabel jednostek/

NIEMCY
9 DPanc. SS i 10 DPanc. SS
- w obu dywizjach w nowszej wersji gry są ikonki Pz IV z schurzen (boczne osłony kół i gąsienic), w starszej wersji są standardowe Pz IV
- 10 p-panc. w 10 DPanc. SS w starszej wersji jednostka ma Jagdpanthery, w nowszej Jagdpanzer IV

85 DP – w starszej wersji występuje 42 RP (jako batalion piechoty), w nowszej nie ma już tej jednostki.

59 DP – bez zmian, ale w starszej wersji pomylono albo brakowało dwóch rezerwowych pułków piechoty (występujących jako pojedyncze bataliony), dodrukowano je w jednym z kolejnych numerów czasopisma.

180 DP – w nowszej wersji pojawił się w jej składzie I/21 FR (batalion spadochronowy).

KG Wiltz – w nowszej wersji przemianowana została na KG Walter, skład bez zmian (warto wspomnieć, że w obu wersjach gry w ramach tej jednostki występują dwa bataliony grenadierów pancernych i dywizjon artylerii ciężkiej (haubice 150 mm) ze składu 9 DPanc. SS).

1 BAR i 2 BAR – dwie brygady artylerii rakietowej (6 dywizjonów, w tym 2 samobieżne na SdKfz 251/1 II), operujące pod Arnhem, występują w starszej wersji, a całkowicie zniknęły w nowszej.

107 BPanc.
Starsza wersja:
I/107 – batalion Pz IV
II/107 – batalion Pz IV
189 bdzszt. – batalion (dywizjon) StuG III

Nowsza wersja:
2107 Panc./107 – batalion Panter
2107 Gren./107 – batalion grenadierów pancernych (na SdKfz 251)
189 bdzszt. – batalion (dywizjon) StuG III
Ponadto w nowszej wersji dodano brygadzie kompanię saperów.

DP „Tettau”
Starsza wersja:
Weber – batalion piechoty niezmot.
Alvorden – batalion piechoty niezmot.
Eberheim – batalion piechoty niezmot.
Harder – batalion piechoty niezmot.
Holandia – jednostka SS, bez symbolu „T” na żetonie, piechota zmot.
Worowski/HG – bez symbolu „T” na żetonie, piechota niezmot.
Spindler – batalion ckm
642 mar. – batalion piechoty niezmot.
I/AR – dywizjon artylerii ciężkiej niezmot. (haubica 150 mm)
II/AR – dywizjon artylerii lekkiej niezmot. (haubica 105 mm)
Moeler – batalion piechoty niezmot., brak jednostki w tabeli, symbol „T” na żetonie

Nowsza wersja:
Weber – batalion piechoty niezmot.
Eberwein – jednostka SS, symbol „T” na żetonie, batalion piechoty niezmot.
Harder – batalion piechoty niezmot.
Worowski/HG – bez symbolu „T” na żetonie, batalion piechoty niezmot.
42 – pułk piechoty niezmot.
10 mar – batalion piechoty niezmot.
6/14 mar – batalion piechoty niezmot.
Leibsh – batalion piechoty niezmot.
Merkens – batalion piechoty niezmot.
26 – pułk piechoty niezmot.
Knoche – batalion piechoty niezmot.
30 ckm – batalion ckm
224 – kompania czołgów, parametry WO: armata: brak, pancerz: 3(4), żółta gwiazdka, prawdopodobnie starsze francuskie czołgi
668 – brygada p-lot., Ostwind
184 AR – pułk artylerii ciężkiej niezmot. (haubica 150 mm)

II Korpus Pancerny SS – jednostki korpuśne
Starsza wersja:
Brak w ogóle tabeli jednostek podległych bezpośrednio sztabowi korpusu. Poza samym sztabem, bateriami Flak 88 mm i kolumnami transportowymi występuje jako nieprzyporządkowana nigdzie indziej tylko jedna jednostka, którą w tej sytuacji należy traktować jako jednostkę korpuśną II KPanc. SS:
14 – batalion piechoty niezmot. SS (14 batalion szkolny SS)
Batalion piechoty zmot. SS Holandia oraz batalion piechoty niezmot. Worowski/HG nie mają oznaczeń przynależności dywizyjnej, ale w tabeli jednostek zostały przyporządkowane do DP „Tettau”.

Nowsza wersja:
Bruhns – batalion piechoty niezmot. SS
Spindler – batalion piechoty niezmot. SS
Harzer – batalion piechoty zmot. SS
III/LN – batalion piechoty niezmot. SS
16 – batalion piechoty niezmot. SS
102 – dywizjon artylerii rakietowej niezmot. SS, Nebelwerfer
I/Svoboda – kompania niezmot. Flak 88 mm, ruchliwość 4
II/Svoboda – kompania niezmot. Flak 88 mm, ruchliwość 4
19/Svoboda – lekki dywizjon p-lot., Demag
Kruger – lekki dywizjon p-lot., Demag
Knaust – batalion piechoty niezmot.
Milke – kompania czołgów Pz IV wczesnej wersji
Hummel – kompania Tygrysów Królewskich
60 zapas. – batalion piechoty niezmot.
642 – batalion piechoty niezmot.
I/191 AR – dywizjon artylerii lekkiej niezmot. (haubica 105 mm)
II/191 AR – dywizjon artylerii lekkiej niezmot. (haubica 105 mm)
47 ckm – batalion ckm
280 BDzSzt. – batalion (dywizjon) StuG III

Baterie Flak 88 mm – w nowszej wersji dodano jedną baterię (Flak 9), której nie było w starszej wersji.
Kolumny transportowe – w nowszej wersji występuje w tabeli jednostek 5 k.transp., której nie było wcześniej, ale nie ma żetonu.

ALIANCI
1 DPD – bez zmian

1 SBS – bez zmian

82 DPD – bez zmian, ale w starszej wersji pierwotnie zamiast 505 pułku powietrzno-desantowego wydrukowano 506 pułk powietrzno-desantowy, co później poprawiono w jednym z kolejnych numerów czasopisma. 506 pułk powietrzno-desantowy jest w 101 DPD.

101 DPD – bez zmian

W nowszej wersji pojawił się sztab I Korpusu Powietrzno-Desantowego, którego w starszej wersji nie było.

DPanc. Gw.– bez zmian, ale w nowszej wersji brak współczynników Zasięg Ognia na dwóch dywizjonach artylerii w 55 pułku artylerii (wyposażonym w Sextony).

8 BPanc. – bez zmian

BPanc. „Królowej Ireny” – bez zmian

XXX Korpus Armijny (jednostki korpuśne) – bez zmian, z wyjątkiem artylerii polowej (patrz niżej)

Artyleria polowa XXX Korpusu Armijnego
Starsza wersja:
221/1 – dywizjon artylerii najcięższej (Z0=8)
222/1 – dywizjon artylerii ciężkiej (ZO=7)
228/1 – dywizjon artylerii ciężkiej (ZO=7)
236/2 – dywizjon artylerii najcięższej (Z0=8)
240/2 – dywizjon artylerii ciężkiej (ZO=7)
241/1 – dywizjon artylerii ciężkiej (ZO=7)

Nowsza wersja:
79 RA – dywizjon artylerii najcięższej
147 RA – dywizjon artylerii najcięższej
4 RA – dywizjon artylerii ciężkiej (ZO=7)
6 RA – dywizjon artylerii ciężkiej (ZO=7)
116 RA – dywizjon artylerii ciężkiej (ZO=7)
Na żetonach dwóch pierwszych jednostek (79 RA i 147 RA) brak współczynnika Zasięg Ognia.
Wszystkie jednostki w nowszej wersji oznaczone są jako dywizjony (tak jak w starszej).

43 DP
Starsza wersja:
Bataliony piechoty:
4W/129
5W/129
4SR/129
4D/130
5D/130
7W/130
1WR/214
7SR/214
5DCLI/214

Nowsza wersja:
Bataliony piechoty:
4W/129
5W/129
4SLI/129
4D/130
5D/130
7H/130
1WR/214
7SLI/214
5DCLI/214
Pogrubioną czcionką zaznaczyłem różnice w nazewnictwie batalionów 43 DP między starszą a nowszą wersją.
Ponadto w nowszej wersji batalion ckm występuje jako 8M.

50 DP
Starsza wersja:
Bataliony piechoty:
2DR/151
1HR/151
1D/151
1DR/231
8DLI/231
9DLI/231
Batalion saperów tej dywizji został wydrukowany z błędem albo pominięty i był dodrukowywany w jednym z kolejnych numerów czasopisma.

Nowsza wersja:
Bataliony piechoty:
6DLI/151
8DLI/151
9DLI/151
2D/231
1H/231
1D/231
Porównując obie wersje żetonów 50 DP widać, że nazwy batalionów w obu brygadach (151 i 231) zostały częściowo zamienione miejscami. Nazwy batalionów w trzeciej brygadzie (69) bez zmian.

Uwagi dotyczące żetonów, które były poprawiane albo dodrukowywane później, nie wyczerpują tematu. Według mojej wiedzy takich jednostek było więcej, ale nie jestem ich w stanie wszystkich zidentyfikować. Na pewno pojawiły się w 11 numerze TiS, na okładce widnieje tam bowiem batalion pancerny z BPanc. „Królowej Ireny” i jeden ze wspomnianych w wykazie rezerwowych pułków piechoty z niemieckiej 59 DP.

[swampgoblin]

To się trochę z tym zestawieniem narobiłeś. Ja się od dawna przymierzam do analogicznego zestawienia w przypadku obu wersji "Stalingradu" TiS. Tam już na pierwszy rzut oka są różnice w OdB. Tylko jak patrzę na żetony sowieckie, to czuję się jakby mnie T-34 rozjechał. Może niebawem przysiądę.

[Raleen]

„Arnhem 1944” – różnice w sile oddziałów między wersją gry wydaną w TiS 9 i 10 a wydaniem pudełkowym TiS (na podstawie tabel jednostek)

Uwagi ogólne do obu stron:
- Wszędzie zmieniono sposób przyznawania PS sztabom. W starej wersji pełny sztab dywizji miał 4 PS (4-3-2-1), a w nowszej 2 PS, ale tyle samo poziomów (2-2-1-1).
- Artyleria polowa bez zmian w sile (z wyjątkiem artylerii XXX Korpusu).

NIEMCY
9 DPanc. SS i 10 DPanc. SS
Pułki pancerne:
9 PzR – stara wersja: 14 PS (I batalion), 12 PS (II batalion)
9 PzR – nowsza wersja: 11 PS (I batalion), 12 PS (II batalion)
10 PzR – stara wersja: 12 PS (I batalion), 8 PS (II batalion)
10 PzR – nowsza wersja: 10 PS (I batalion), 8 PS (II batalion)
Osłabiono bataliony Panter (I) o 2-3 PS.
Pułki grenadierów pancernych:
Niemal każdy batalion stracił 1 PS i 1 poziom siły. Jak w starej wersji miały najczęściej 5 PS, tak w nowszej wersji mają 4 PS.
Zmiana sprzętu z Jagdpanther na Jagdpanzer IV w 10 p-panc. była zapewne powodem zmniejszenia jej siły z 6 na 5.

59 DP, 85 DP, 180 DP
Bataliony piechoty w dywizjach piechoty zachowały siłę 4, ale zostały osłabione, tak że mają 2 poziomy siły mniej.
Stara wersja: 4-3-3-2-2-1-1
Nowsza wersja: 4-3-2-2-1
Podobnie wygląda rozkład siły w większości batalionów piechoty DP „Tettau” i podległych bezpośrednio II Korpusowi Pancernemu SS, z tym, że tam szereg batalionów jest osłabionych. Zdarzają się jednak silniejsze, jak Worowski/HG.

107 BPanc.
W starej wersji mamy dwa bataliony Pz IV o sile 7. W Nowszej batalion Panter o sile 10 i batalion grenadierów pancernych na SdKfz 251 o sile 6. Batalion (dywizjon) dział szturmowych (StuG III) w starej wersji ma siłę 6, w nowszej – 5.

Wybrane jednostki:
Hummel – kompania Tygrysów Królewskich – siła 6
280 BDz.Szt. – batalion (dywizjon) dział szturmowych (StuG III) – siła 3
102 dywizjon artylerii rakietowej SS (Nebelwerfer) – siła 6
Svoboda – wszystkie jednostki (zarówno dwie kompanie Flak 88 mm), jak i dywizjon lekki p-lot. (Demag) mają po 2 PS.
Porównanie niemieckich batalionów spadochronowych z KG Walther (nowsza wersja) z alianckimi spadochroniarzami:
Niemcy: 5-4-3-3-2-2-1
Alianci: 4-4-3-3-2-2-1-1
Niemcy mają wyjściowo 1 PS więcej, ale 1 poziom siły mniej. Po stronie niemieckiej do porównania wybrałem I/6 FR i II/6 FR.

ALIANCI
DPanc. Gw.
p-panc. w starej wersji mają siłę 6, w nowszej – 4.
piechota zmech. w starej wersji ma w większości siłę 8, w nowszej – 7.

1 DPD, 1 SBS, 82 DPD, 101 DPD
Generalnie zredukowano siłę batalionów powietrzno-desantowych o 1 poziom, wskutek czego ich wyjściowa siła spadła z 5 do 4.

XXX Korpus Armijny (jednostki korpuśne)
p-panc. w starej wersji mają siłę 6, w nowszej – 3.
2 HCR w starej wersji ma siłę 8, w nowszej – 5.

Artyleria polowa XXX Korpusu Armijnego
Redukcja siły wszystkich jednostek o 1 (odpowiednio z 8 na 7 i z 7 na 6).

BPanc. „Królowej Ireny”
Dwa bataliony pancerne mają w nowszej wersji zmniejszoną siłę o 1 (z 10 na 9).

Powyższy wykaz skupia się na najważniejszych grupach jednostek i jest trochę wybiórczy, ale sądzę, że reprezentatywny. Siła większości jednostek została zachowana bez zmian albo zaszły znaczne zmiany w składzie OdB (zwłaszcza DP „Tettau” i jednostki korpuśne II KPanc. SS), stąd o nich szerzej nie wspominam, ponieważ nie do końca są porównywalne.

[Raleen]

Porównanie planszy w wersji gry wydanej w czasopiśmie (TiS 9 i 10) i wydania pudełkowego TiS

Zmiany w wydaniu pudełkowym w stosunku do tego w czasopiśmie.

Plansza Eindhoven
- Dołożono sporo bagien po lewej stronie od pozycji wyjściowych XXX Korpusu, wzdłuż rzeki Run, koło miejscowości Erstel i na północ od niej oraz między miejscowościami Vessem i Knegel, co znacznie utrudnia, praktycznie uniemożliwia jednostkom XXX Korpusu ruch ku zachodowi.
- Dołożono bagien na zachód od miejscowości Waalre i Aalst, efekt jak wyżej.
- Dołożono bagien wzdłuż rzeki Kleine oraz między rzekami Kleine a Tongelrep koło miejscowości Heeze, co utrudnia jednostkom XXX Korpusu manewr ku wschodowi.
- Dołożono bagien na północ od Eindhoven w obszarze ograniczonym z czterech stron przez rzeki.

Plansza Arnhem
- Na wschód i północ od Arnhem drogi zostały zmienione z gruntowych na „normalne”.
- Dwa niewielkie odcinki dróg gruntowych w rejonie Oeffelt i Mill przy wschodniej krawędzi planszy zostały zmienione z gruntowych na „normalne”.
- Oznaczenie strefy wejścia X na drodze koło Mill, zamiast na drodze biegnącej do Grave.

Podziękowania dla Radosława Kotowskiego za pomoc.

[Raleen]

Na potrzeby mojej starej recenzji udało mi się jakiś czas temu zrobić zdjęcia nowego TiSowskiego wydania gry. Wcześniej, jak widać w jednym z postów wyżej, uzupełniałem zdjęcia starego wydania (to było jeszcze w 2020). Tym samym recenzja jest już kompletna jeśli chodzi o materiał zdjęciowy. Zapraszam do oglądania:

http://portal.strategie.net.pl/index.ph ... Itemid=119

Podziękowania dla Niedziaka, który pomógł w obróbce graficznej zdjęć.

Niżej jedno przykładowe zdjęcie, które zawiera dwie ciekawostki (wspominam o tym w jego opisie w recenzji).


http://portal.strategie.net.pl/PortalIm ... 20(12).jpg

[MarcusSclavinius]

Arnhem 1944, edycja pudełkowa TIS:

Ktoś bawił się może w ustalenie historycznie poprawnego rozstawienia i harmonogramu jednostek?

Bo taka 82DPD to jakiś żart jest..
325 Pułk Szybowcowy, mający lądować 19 września (ostatecznie lądował 23 września z powodu złej pogody) w grze ląduje w 1 etapie.
Z kolei 508 Pułk Spadochronowy, będący w pierwszym rzucie 17 września, wchodzi w posiłkach dopiero 18 września. Rezultat jest taki, że historycznie All Americans walczyli od początku 9 batalionami i tak zostało do 23 września. A w grze przez kluczowe 2 pierwsze etapy (17 września) walczą 8 batalionami, po czym od 18 września pełną dywizją, co planowo miało nastąpić dopiero 19 września.

Po wielu latach chciałem sobie wrócić do B-35 i zachęcony filmem z kanału Wojna na Planszy, gdzie scenariusz Nijmegen jest malutki, rozstawiłem sobie jednostki. Po czym zajrzałem do Ospreya wydanego przez naszego Napoleona i zaliczyłem WuTeFowy opad szczęki na podłogę...

[Raleen]

Cóż, wygląda na to, że odkryłeś nowe pokłady historyczności w tej grze

Jak już wszedłeś w temat, myślę, że warto byś całościowo go opracował i zrobił porównanie między tym jak było według źródeł a tym jak jest w grze. Co do Ospreya w szczegółach też bym uważał, chociaż akurat w tym przypadku to jest typowo anglosaski temat, więc powinni mieć dobre dane.

[MarcusSclavinius]

Ech, wolałbym czegoś takiego nie odkrywać. Można powiedzieć, że to jedna ze sztandarowych i mająca opinię jednej z lepszych gier autora. A takie byki są tym bardziej dziwne, mam jego starą książkę (w zasadzie broszurę) o Arhnem sprzed 20 lat i tam wymienione przeze mnie kwestie są poprawne..

Korci mnie, nie powiem, ale wiem, że i tak nie zrobiłbym tego wystarczająco dobrze czy choćby w połowie tak szczegółowo jak Ty OdB w swojej recenzji. Ale coś tam pogmeram, choćby dla przyszłych pokoleń. Bo na fb takie rzeczy giną, szkoda że forum TIS już nie istnieje. Tylko Flying Colors muszę z głowy wyrzucić;) Czas, czas, czas...

Co do Ospreyów to wiem że trzeba z nimi uważać (jaskrawy przykład to OdB Polaków w Wiedniu 1683...). Ale akurat tutaj tak jak pisałeś nie powinno być większych przeinaczeń.

Z B-35 mam ten problem, że się jako dzieciak i nastolatek przez wiele lat do niego śliniłem i traktowałem go jako symulację (wiem, kontrowersyjne;) ale coś tam ostatnio nawet mi o odwzorowaniu morale w głowie krąży), i tego typu babole działają na mnie jak płachta na byka... Choćby z tego względu, że ich nie rozumiem, bo to nie jest zwykłe niechlujstwo (jak na przykład kalendarz z etapami w tej grze, w którym rozgrywka zaczyna się 17... sierpnia )