[OdB] Kampania belgijska 1815

Od wybuchu rewolucji francuskiej (1789) do roku 1900.
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

[OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Poniżej zamieszczam, jak w temacie, Ordre de Bataille oddziałów francuskich, angielskich i ich sojuszników wchodzących w skład armii koalicyjnej oraz pruskich podczas kampanii belgijskiej ("Stu Dni" Napoleona). Mam nadzieję, że komuś się przyda.

Źródła:

http://napoleonistyka.atspace.com/Frenc ... mpaign.htm
http://napoleonistyka.atspace.com/Briti ... ERLOO.html
http://napoleonistyka.atspace.com/Pruss ... erloo.html
http://www.pousse-pion.fr/blog/histoire ... lle-ligny/
http://www.pousse-pion.fr/blog/wan/ordr ... -waterloo/
http://centjours.mont-saint-jean.com/
https://en.wikipedia.org/wiki/Order_of_ ... o_campaign
"Waterloo 1815" T. Malarski, wyd. Belleona




FRANCUZI (Cesarz Francuzów Napoléon BONAPARTE oraz Michel NEY, diuk d'ELCHINGEN, książę Moskwy) - 122 103+? (120 327+?)




Gwardia (Antoine Alexandre DROUOT, hrabia) - 19 901+? (19 594+?)



Dywizja Młodej Gwardii (hrabia Philibert Guillaume DUHESME oraz hrabia Pierre BARROIS) - 4 293


1 brygada (Jean Hyacinthe Sébastien CHARTRAND, kawaler) - 2 328

1 pułk tyralierów gwardii (Trappier de Malcolm, baron) - 1 109 [2 bataliony]
1 pułk woltyżerów gwardii (Secrétan, baron) - 1 219 [2 bataliony]

2 brygada (Nicolas Philippe GUYE, baron markiz de Rio Milanos) - 1 965

3 pułk tyralierów gwardii (Pailhés, baron) - 998 [2 bataliony]
3 pułk woltyżerów gwardii (Hurel, baron) - 967 [2 bataliony]


Dywizja Strzelców Starej Gwardii (hrabia Charles Antoine Louis Alexis MORAND oraz hrabia Claude-Étienne MICHEL) - 4 607 (4 502)


1 pułk strzelców gwardii (Cambronne, hrabia) - 1 307 [2 bataliony]
2 pułk strzelców gwardii (Pelet-Clozeau, kawaler) - 1 167 (1 062)* [2 bataliony]
3 pułk strzelców gwardii (Mallet, kawaler)- 1 062 [2 bataliony]
4 pułk strzelców gwardii (Henrion, baron) - 1 071 [2 bataliony]

*uwaga: część pułków ma podane dwie wartości liczebności - pierwszą bez nawiasu, a drugą w nawiasie - liczebność podana bez nawiasu pochodzi ze strony http://centjours.mont-saint-jean.com/, którą można uznać za bardziej wiarygodną; natomiast, jeśli podano jedną wartość, to znaczy, że pierwotna podana liczebność jest tożsama z podaną na powyższej zalinkowanej stronie

Dywizja Grenadierów Starej Gwardii (hrabia Louis FRIANT oraz hrabia François ROGUET) - 4 055 (3 841)


1 pułk grenadierów gwardii (Petit :), baron) - 1 280 (1 038) [2 bataliony]
2 pułk grenadierów gwardii (Christiani, baron) - 1 091 (1 095) [2 bataliony]
3 pułk grenadierów gwardii (Poret de Morvan, baron) - 1 164 (1 180) [2 bataliony]
4 pułk grenadierów gwardii (Harlet, baron) - 520 (528) [1 batalion]


Wojska Inżynieryjne Gwardii (François Nicolas HAXO, baron) - 272


Saperzy-minierzy gwardii (Boissonnet) - 125 [1 kompania]

Piechota morska gwardii (Taillade) - 147


Kawaleria Gwardii


Dywizja Ciężkiej Kawalerii Gwardii (Claude Etienne GUYOT, hrabia) - 1 718 (1 722)


1 brygada (Jean-Baptiste-Auguste-Marie JAMIN, markiz de BERMUY) - 902 (906)

pułk grenadierów konnych gwardii (jw.)- 796 [4 szwadrony; pułk ten zwano "Dużymi Obcasami" ("Gros Talons"), a także "Czarnymi Końmi" ("Chevaux Noirs")]
pułk żandarmów wyborczych gwardii (Dyonnet) - 106 (110) [1 szwadron; 2. szwadron pułku pozostał w Paryżu; ze względu na to, że nie brali udziału w bitwach żartobliwie nazywano ich "Nieśmiertelnymi" ("les Immortels"), choć niesłusznie]

2 brygada (Louis-Michel LETORT de LORVILLE, hrabia*) - 816

pułk dragonów gwardii (jw.) - 816 [4 szwadrony; pułk ten nazywano "Dragonami Cesarzowej" ("Dragons de l'Impératrice")]

*pierwotnie dowódcą tej brygady był gen. hrabia Ornano, który jednak nie był obecny podczas kampanii; po śmierci gen. hrabiego Letorta podczas potyczki pod Gilly 15 VI dowódcą został płk baron Hoffmayer


Dywizja Lekkiej Kawalerii Gwardii (Charles LEFEBVRE-DESNOUETTES, hrabia) - 2 077


1 brygada (François Antoine "Charles" LALLEMAND, baron) - 1 197

pułk strzelców konnych gwardii (jw.) - 1 197 [5 szwadronów, w tym szwadron Mameluków gwardii (135)]

2 brygada (Pierre David Édouard de COLBERT-CHABANAIS, baron) - 880

pułk lansjerów gwardii (jw.) - 880 [5 szwadronów, w tym szwadron polskich lansjerów gwardii (109), zwany też "Szwadronem Elby" ("Escadron d'Elbe") oraz "Polskim Szwadronem" ("Escadron Polonais"); pozostałe szwadrony nazywano "Czerwonymi Lansjerami" ("Lanciers Rouges")]


Artyleria Gwardii (Jean-Jacques DESVAUX de SAINT-MAURICE, baron) - 2 401+? (2 409+?)


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie każdej baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 6-calowe]:
1 kompania pułku artylerii pieszej starej gwardii (Marion) - 234
2 kompania pułku artylerii pieszej starej gwardii (Radet) - 228
3 kompania pułku artylerii pieszej starej gwardii (Tessier) - 234
4 kompania pułku artylerii pieszej starej gwardii (Gaubert) - 220

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do Dywizji Strzelców Starej Gwardii oraz Dywizji Grenadierów Starej Gwardii [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
5 kompania pułku artylerii pieszej starej gwardii (Résigny) - 212
6 kompania pułku artylerii pieszej starej gwardii (Jacques) - 193

„pomocnicze” ("auxiliaire"); przydzielone do Dywizji Młodej Gwardii; obsługiwane przez Canonniers de la Marine, czyli kanonierów marynarki [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala; skład kompanii pociągów artyleryjskich nieznany, choć można przyjąć, że liczyły one po ok. 80-90 żołnierzy]:
5 kompania 7 pułku artylerii pieszej (Cre'aach) - 98+?
6 kompania 7 pułku artylerii pieszej (Charbonier) - 99+?

„pomocnicze” ("auxiliaire"); przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do Dywizji Strzelców Starej Gwardii oraz Dywizji Grenadierów Starej Gwardii; obsługiwane przez Canonniers de la Marine, czyli kanonierów marynarki [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala; skład kompanii pociągów artyleryjskich nieznany, choć można przyjąć, że liczyły one po ok. 80-90 żołnierzy]:
3 kompania 7 pułku artylerii pieszej (Autric) - 98+?
4 kompania 7 pułku artylerii pieszej (Bernard) - 93+?

Baterie konne:
przydzielone do Dywizji Lekkiej Kawalerii Gwardii [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
1 kompania pułku artylerii konnej starej gwardii (Favier) - 185
2 kompania pułku artylerii konnej starej gwardii (Nasse) - 177

przydzielone do Dywizji Ciężkiej Kawalerii Gwardii [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
3 kompania pułku artylerii konnej starej gwardii (Branville) - 178
4 kompania pułku artylerii konnej starej gwardii (Barbarin) - 156 (172)

„pomocnicza” ("auxiliaire"); w rezerwie [w składzie baterii najprawdopodobniej 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
5 kompania 3 pułku artylerii konnej (?) - ?


Jednostki pomocnicze Gwardii:


Rzemieślnicy (Robotnicy) Artylerii Gwardii (Ouvriers d'Artillerie de la Garde) - 80 [1 kompania; kompania składała się z rzemieślników (lub robotników) gwardii, specjalistów od prac głównie w metalu i drewnie; pełniła rolę jednostki warsztatowo-naprawczej artylerii]

Ekspedycyjny Batalion Inżynierii Morskiej (Bataillon Expéditionnaire du Génie Maritime) - ? [4 kompanie; batalion ten został utworzony w celu wsparcia jednostki Ouvriers d'Artillerie de la Garde, sformowany z marynarzy i robotników portowych]

Batalion Rzemieślników (Pracowników) Administracji Gwardii (Bataillon des ouvriers d'administration de la Garde) - ? [4 kompanie; jednostka ta składała się z piekarzy, rzeźników (i innych "żywieniowców") oraz sanitariuszy gwardii]

Tabory gwardii (Train des Équipages de la Garde) (Gubert) - 398



I Korpus (Jean-Baptiste DROUET, hrabia d'ERLON) - 19 835 (19 844)



1 dywizja piechoty (Joachim QUIOT du PASSAGE, baron*) - 3 991


1 brygada (Claude CHARLET**) - 2 110

54 pułk piechoty liniowej (jw.) - 962 [2 bataliony]
55 pułk piechoty liniowej (Monneret) - 1 148 [2 bataliony]

2 brygada (Charles François BOURGEOIS, baron) - 1 881

28 pułk piechoty liniowej (Senac) - 898 [2 bataliony]
105 pułk piechoty liniowej (Genty) - 983 [2 bataliony]

*pierwotnie dowódcą tej dywizji był gen. hrabia Jacques Alexandre François ALLIX de VAUX, który jednak nie objął dowództwa nad dywizją przed rozpoczęciem kampanii
**w miejsce gen. barona Quiota, który przejął dowództwo nad dywizją, dowódcą brygady został płk Charlet (z 54 pułku piechoty liniowej)


2 dywizja piechoty (Francois Xavier DONZELOT, baron) - 5 132


1 brygada (Nicolas SCHMITZ, baron) - 2 932

13 pułk piechoty lekkiej (Gougeon) - 1 875 [3 bataliony]
17 pułk piechoty liniowej (de Gueurel, kawaler) - 1 057 [2 bataliony]

2 brygada (Pierre AULARD, baron) - 2 200

19 pułk piechoty liniowej (Trupel, baron) - 1 032 [2 bataliony]
31 pułk piechoty liniowej (Rignon, baron) - 1 168 [2 bataliony]


3 dywizja piechoty (Pierre Louis BINET de MARCOGNET, baron) - 3 902 (3 903)


1 brygada (Antoine NOGUÈS, kawaler) - 1 925 (1 926)

21 pułk piechoty liniowej (Carré, baron) - 1 037 (1038) [2 bataliony]
46 pułk piechoty liniowej (Dupré, baron) - 888 [2 bataliony]

2 brygada (Jean George GRENIER, baron) - 1 977

25 pułk piechoty liniowej (Degrométy) - 974 [2 bataliony]
45 pułk piechoty liniowej (Chapuzet) - 1 003 [2 bataliony]


4 dywizja piechoty (Pierre DURUTTE, hrabia) - 3 860


1 brygada (Jean-Gaudens Claude PÉGOT, kawaler) - 2 129

8 pułk piechoty liniowej Régiment de Condé (Ruelle) - 983 [2 bataliony]
29 pułk piechoty liniowej (Rousselot) - 1 146 [2 bataliony]

2 brygada (Jean-Louis BRUE du GAROUTIER) - 1 731

85 pułk piechoty liniowej (Masson) - 631 [2 bataliony]
95 pułk piechoty liniowej (Garnier) - 1 100 [2 bataliony]


2/1 pułku inżynierów (Garbé, wicehrabia) - 351 (350) [tworzyli 5 kompanii, które były przydzielone po jednej do każdej dywizji piechoty, jedna zaś pozostawała w rezerwie]


1 dywizja kawalerii (Charles Claude JACQUINOT, baron) - 1 506


1 brygada (Adrien François (de) BRUNO, baron) - 804

7 pułk huzarów Hussards d’Orléans (Marbot, baron) - 439 [3 szwadrony]
3 pułk strzelców konnych Chasseurs du Dauphin (de Lawoestine, markiz) - 365 [3 szwadrony]

2 brygada (Martin Charles GOBRECHT, baron) - 702

3 pułk lansjerów Chevaux-Légers Lanciers du Dauphin (Martigue) - 406 [3 szwadrony]
4 pułk lansjerów Chevaux-Légers Lanciers de Monsieur (Bro) - 296 [2 szwadrony]


Artyleria I Korpusu (Victor Abel DESALLES, baron) - 1 093 (1 102)


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
11 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Charlet) - 206 (205)

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
20 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Hamelin) - 191 (190)
10 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Coutin) - 182 (185)
19 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Emon) - 179 (180)
9 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Bourgeois (I)) - 177 (180)

Bateria konna; przydzielona do dywizji kawalerii [w składzie baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
2 kompania 1 pułku artylerii konnej (Bourgeois (II)) - 158 (160)



II Korpus (Honoré Charles Michel Joseph REILLE) - 24 650 (24 238)



5 dywizja piechoty (Gilbert Désiré Joseph BACHELU, baron) - 6 102 (6 101)


1 brygada (Pierre Antoine HUSSON, baron) - 3 199

2 pułk piechoty lekkiej Régiment de la Reine (Maigrot) - 2 341 [4 bataliony]
61 pułk piechoty liniowej (Bouge, baron) - 858 [2 bataliony]

2 brygada (Toussaint CAMPI, baron) - 2 103 (2 102)

72 pułk piechoty liniowej (Thibault) - 996 (995) [2 bataliony]
108 pułk piechoty liniowej (Higonet) - 1 107 [3 bataliony]


6 dywizja piechoty (książę Jérôme (Hieronim) BONAPARTE oraz hrabia Armand Charles GUILLEMINOT) - 6 420 (5 921)


1 brygada (Pierre François BAUDUIN, baron) - 2 831 (2 331)

1 pułk piechoty lekkiej Régiment du Roi (Despans-Cubières) - 1 888 (1 188) [4 bataliony]
3 pułk piechoty liniowej Régiment du Dauphin (Vautrin, baron) - 943 (1 143) [2 bataliony]

2 brygada (Jean Louis SOYE, baron) - 3 589 (3 590)

1 pułk piechoty liniowej Régiment du Roi (Baux) - 1 795 [3 bataliony]
2 pułk piechoty liniowej Régiment de la Reine (Trippe) - 1 794 (1 795) [3 bataliony]


7 dywizja piechoty (Jean-Baptiste GIRARD, baron) - 3 919 (3 761)


1 brygada (Claude Germain Louis DE VILLIERS, baron) - 1 532 (1 463)

11 pułk piechoty lekkiej (Sébastiani) - 955 (913) [2 bataliony]
82 pułk piechoty liniowej (Sales Matis) - 577 (550) [1 batalion; 2. batalion pułku wydzielono do "Armii Renu" (V Korpusu gen. Rappa), natomiast 3. i 4. batalion wysłano do Wandei]

2 brygada (Jean-Pierre PIAT, baron) - 2 387 (2 298)

12 pułk piechoty lekkiej (Mouttet) - 1 186 (1 141) [3 bataliony]
4 pułk piechoty liniowej Régiment de Monsieur (Faullain) - 1 201 (1 157) [2 bataliony]


9 dywizja piechoty (Maximilien Sébastien FOY, hrabia) - 4 805 (4 788)


1 brygada (Jean Joseph GAUTHIER, baron) - 2 564 (2 036)

92 pułk piechoty liniowej (Tissot) - 1 068 [2 bataliony]
93 pułk piechoty liniowej (Massot) - 1 496 (968) [3 bataliony]

2 brygada (Jean-Baptiste JAMIN, baron) - 2 241 (2 752)

4 pułk piechoty lekkiej (Peyris) - 1 123 (1 634) [3 bataliony]
100 pułk piechoty liniowej (Braun) - 1 118 [3 bataliony]


1/1 pułku inżynierów (de Richemont, baron) - 431 (430) [tworzyli 5 kompanii, które były przydzielone po jednej do każdej dywizji piechoty, jedna zaś pozostawała w rezerwie]


2 dywizja kawalerii (Hippolyte Marie Guillaume de ROSNYVINEN, hrabia de PIRÉ) - 1 838 (2 097)


1 brygada (Pierre François HUBER, baron) - 1 045 (1 169)

1 pułk strzelców konnych Chasseurs du Roi (Simmoneau) - 485 (549) [4 szwadrony]
6 pułk strzelców konnych Chasseurs de Berry (Faudouas Barbazan) - 560 (620) [4 szwadrony]

2 brygada (François Isidore WATHIEZ, baron) - 793 (928)

5 pułk lansjerów Chevaux-Légers Lanciers d'Angoulême (Jacqueminot, wicehrabia de Ham) - 412 (450) [3 szwadrony]
6 pułk lansjerów Chevaux-Légers Lanciers de Berry (Galbois) - 381 (478) [4 szwadrony]


Artyleria II Korpusu (Jean-Baptiste PELLETIER, baron) - 1 135 (1 140)


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
7 kompania 2 pułku artylerii pieszej (Valnet) - 216 (215)

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
18 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Deshaulles) - 191 (190)
2 kompania 2 pułku artylerii pieszej (Meunier) - 198 (200)
3 kompania 2 pułku artylerii pieszej (Barbaux) - 180
1 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Tacon) - 187 (190)

Bateria konna; przydzielona do dywizji kawalerii [w składzie baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
2 kompania 4 pułku artylerii konnej (Gronnier) - 163 (165)



III Korpus (Dominique Joseph René VANDAMME, hrabia d'UNSEBOURG) - 17 156 (16 753)



8 dywizja piechoty (Étienne Nicolas LEFOL, baron) - 4 986 (4 836)


1 brygada (Pierre Joseph BILLARD, baron) - 2 952 (2 828)

15 pułk piechoty lekkiej (Brice) - 1 738 (1 676) [3 bataliony]
23 pułk piechoty liniowej (Vernier, baron) - 1 214 (1 152) [3 bataliony]

2 brygada (André Philippe CORSIN, baron) - 2 034 (2 008)

37 pułk piechoty liniowej (Fortier) - 1 176 (1 117) [3 bataliony]
64 pułk piechoty liniowej (Dubalen) - 858 (891) [2 bataliony]


10 dywizja piechoty (Pierre Joseph HABERT, baron) - 5 493 (5 314)


1 brygada (Louis Thomas GENGOULT, baron) - 2 761 (2 613)

34 pułk piechoty liniowej (Mouton) - 1 439 (1 348) [3 bataliony]
88 pułk piechoty liniowej (Baillon) - 1 322 (1 265) [3 bataliony]

2 brygada (René Joseph DUPEYROUX, baron) - 2 732 (2 701)

22 pułk piechoty liniowej (Fantin des Odoards) - 1 371 (1 406) [3 bataliony]
70 pułk piechoty liniowej (Maury, baron) - 954 (909) [2 bataliony]
2 pułk piechoty szwajcarskiej (Stoffel) - 407 (386) [1 batalion]


11 dywizja piechoty (Pierre BERTHEZÈNE, baron) - 4 536 (4 372)


1 brygada (François Bertrand DUFOUR, baron) - 2 488 (2 405)

12 pułk piechoty liniowej (Beaudinot, baron) - 1 212 (1 171) [2 bataliony]
56 pułk piechoty liniowej (Delahaye) - 1 276 (1 234) [2 bataliony]

2 brygada (Henri Jacques Martin LAGARDE, baron) - 2 048 (1 967)

33 pułk piechoty liniowej (Maire, baron) - 1 136 (1 097) [2 bataliony]
86 pułk piechoty liniowej (Pelecier) - 912 (870) [2 bataliony]


2/2 pułku inżynierów (Nempde, kawaler) - 175 [2 kompanie (1. i 2.); pierwsza z nich była przydzielona do 10 DP, druga zaś (po połowie) do pozostałych dwóch dywizji piechoty]


3 dywizja kawalerii (Jean Siméon DOMON, baron) - 1 017 (1 107)


1 brygada (Jean-Baptiste DOMMANGET, baron) - 699 (741)

4 pułk strzelców konnych Chasseurs de Monsieur (Desmichels, baron) - 337 (353) [3 szwadrony]
9 pułk strzelców konnych (d'Avrange Dukermont, baron) - 362 (388) [3 szwadrony]

2 brygada (Gilbert VINOT, baron) - 318 (366)

12 pułk strzelców konnych (de Grouchy) - 318 (366) [3 szwadrony]


Artyleria III Korpusu (Jérôme DOGUEREAU, baron) - 949


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 6-calowe]:
1 kompania 2 pułku artylerii pieszej (Vallee) - 200

lekka; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
7 kompania 6 pułku artylerii pieszej (Chauvenau) - 186
18 kompania 2 pułku artylerii pieszej (Guérin) - 187
17 kompania 2 pułku artylerii pieszej (Lecorbeiller) - 196


Bateria konna; przydzielona do dywizji kawalerii [w składzie baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
4 kompania 2 pułku artylerii konnej (Dumont) - 180



IV Korpus (Maurice Étienne GÉRARD, hrabia) - 16 578+? (15 217+?)



12 dywizja piechoty (Marc Nicolas Louis PÊCHEUX, baron) - 5 390 (4 591)


1 brygada (Jean-François ROME, kawaler) - 2 891 (2 786)

30 pułk piechoty liniowej (Ramand, kawaler) - 1 453 (1 399) [3 bataliony]
96 pułk piechoty liniowej (Gougeon) - 1 438 (1 387) [2 bataliony]

2 brygada (Christian Henri SCHAEFFER, baron) - 2 499 (1 805)

6 pułk piechoty lekkiej Régiment de Berry (Gemeau) - 1 232 (591) [2 bataliony (3. i 4.) wzięły udział w bitwie pod Ligny, a następnie wróciły do Francji; pozostałe bataliony (1. i 2.) tego pułku wchodziły w skład "Armii Alp" (VII Korpusu gen. Sucheta)]
63 pułk piechoty liniowej (Lauréde, baron) - 1 267 (1 214) [3 bataliony]


13 dywizja piechoty (Louis Joseph VICHERY, baron) - 4 165 (3 940)


1 brygada (Jacques LECAPITAINE, baron) - 2 111 (2 029)

59 pułk piechoty liniowej (Laurain, kawaler) - 1 057 (1 015) [2 bataliony]
76 pułk piechoty liniowej (de la Rue) - 1 054 (1 014) [2 bataliony]

2 brygada (François Alexandre DESPREZ, hrabia) - 2 054 (1 911)

48 pułk piechoty liniowej (Peraldi) - 877 (834) [2 bataliony]
69 pułk piechoty liniowej (Hervé) - 1 177 (1 077) [2 bataliony]


14 dywizja piechoty (Étienne HULOT de MAZERNY, baron*) - 4 227 (4 058)


1 brygada (Paul Hippolyte Alexandre BAUME**) - 2 336 (2 250)

9 pułk piechoty lekkiej (jw.) - 1 258 (1 215) [3 bataliony]
111 pułk piechoty (Sausset, baron) - 1 078 (1 035) [3 bataliony]

2 brygada (Jean-François TOUSSAINT, baron) - 1 891 (1 808)

44 pułk piechoty liniowej (Paolini) - 977 (934) [2 bataliony]
50 pułk piechoty liniowej (Lavigne, kawaler) - 914 (874) [2 bataliony]


*pierwotnie dowódcą tej dywizji był gen. hrabia Louis de Ghaisnes de BOURMONT, który wraz ze swoim sztabem 15 VI zdezerterował do Prusaków (!)
**w miejsce gen. barona Holota, który przejął dowództwo nad dywizją, dowódcą brygady został płk Baume (z 9 pułku piechoty lekkiej)


2/2 pułku inżynierów (Dufriche, baron de Valazé) - 208 [3 kompanie (3., 4. i 5.); 3. kompania była przydzielona do 14 DP, 5. kompania do 13 DP, a 4. kompania pozostawała w rezerwie]


7 dywizja kawalerii (Antoine MAURIN, baron) - 1 628+? (1 460+?)


1 brygada (Louis VALLIN, baron) - 814 (758)

6 pułk huzarów Hussards de Berry (de Savoie-Carigan, książę) - 413 (387) [3 szwadrony]
8 pułk strzelców konnych Chasseurs de Bourbon (Schneit) - 401 (371) [3 szwadrony]

2 brygada (Pierre Marie BERRUYER, kawaler) - 814+?

6 pułk dragonów Dragons de Monsieur (Mugnier) - 488 [4 szwadrony; dawny 4 pułk dragonów]
11 pułk dragonów (?) - ? [nieobecny?]
16 pułk dragonów (Prevost) - 326 [4 szwadrony; dawny 11 pułk dragonów]


Artyleria IV Korpusu (Basile Guy Marie Victor BALTUS, baron de POUILLY) - 960+?


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 6-calowe]:
5 kompania 5 pułku artylerii pieszej (Pêcheur) - 192

lekka; w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
11 kompania 5 pułku artylerii pieszej (Fleurot) - ?+105 [w przypadku tej baterii skład artylerzystów z kompanii artylerii nieznany, choć można przyjąć, że liczyła ona ok. 90-100 żołnierzy; nie wiadomo też, czy ta bateria brała udział w kampanii]

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
2 kompania 5 pułku artylerii pieszej (Fenouillot) - 199
1 kompania 5 pułku artylerii pieszej (Saint-Cyr) - 197
3 kompania 5 pułku artylerii pieszej (Albert) - ?+96 [w przypadku tej baterii skład artylerzystów z kompanii artylerii nieznany, choć można przyjąć, że liczyła ona ok. 90-100 żołnierzy]

Bateria konna; przydzielona do dywizji kawalerii [w składzie baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
1 kompania 2 pułku artylerii konnej (Leboul) - 171



VI Korpus (Georges MOUTON, hrabia de LOBAU) - 11 256 (11 293)



19 dywizja piechoty (Francois Martin Valentin SIMMER) - 3 908


1 brygada (Antoine-Alexandre Julienne de BELLAIR, baron) - 2 148

5 pułk piechoty liniowej Régiment d'Angoulême (Roussille, baron) - 952 [2 bataliony]
11 pułk piechoty liniowej (Aubrée, baron) - 1 196 [3 bataliony]

2 brygada (Louis THÉVENET, kawaler) - 1 760

27 pułk piechoty liniowej (Gaudin) - 821 [2 bataliony]
84 pułk piechoty liniowej (Chevalier) - 939 [2 bataliony]


20 dywizja piechoty (Jean-Baptiste JEANIN, baron) - 3 852 (3 853)


1 brygada (François BONY) - 2 317

5 pułk piechoty lekkiej Régiment d'Angoulême (Curnier de Pilvert, kawaler) - 886 [2 bataliony]
10 pułk piechoty liniowej Régiment Colonel-Général (Roussel) - 1 431 [2 bataliony]

2 brygada (Jacques Jean Marie François BOUDIN, baron de TROMELIN) - 1 535 (1 536)

47 pułk piechoty liniowej (Danlion) - 800 [2 bataliony; przeszedł do Wandei]
107 pułk piechoty liniowej (Druot) - 735 (736) [2 bataliony]


21 dywizja piechoty (Francois Antoine TESTE, baron) - 2 411 (2 316)


1 brygada (Michel Pascal LAFITTE, baron) - 938 (896)

8 pułk piechoty lekkiej (Ricard) - 938 (896) [2 bataliony]
40 pułk piechoty liniowej (?) - ? [w organizacji?]

2 brygada (Raymond Pierre PENNE, baron) - 1 473 (1 420)

65 pułk piechoty liniowej (Boumard) - 503 (481) [1 batalion; pozostałe bataliony (2., 3., i 4.) tego pułku znajdowały się najprawdopodobniej w Wandei]
75 pułk piechoty liniowej (Mathivet, kawaler) - 970 (939) [2 bataliony]


2/3 pułku inżynierów (Sabatier, baron) - 150 [tworzyli 3 kompanie, które były przydzielone po jednej do każdej dywizji]


Artyleria VI Korpusu (Henry Marie NOURY, baron) - 935 (1 066)


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 6-calowe]:
4 kompania 8 pułku artylerii pieszej (Gayat) - 224 (225)

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]:
1 kompania 8 pułku artylerii pieszej (Parisot) - 180 (245)
2 kompania 8 pułku artylerii pieszej (Paquet) - 195 (260)
3 kompania 8 pułku artylerii pieszej (Duvernay) - 166

Bateria konna „pomocnicza” ("auxiliaire"); w rezerwie [w składzie baterii najprawdopodobniej 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
? kompania ? pułku artylerii konnej (?) - 170?



Rezerwa kawalerii (Emmaunel de GROUCHY, markiz)



I Korpus Kawalerii (Claude Pierre PAJOL, hrabia) - 2 751+? (2 784)



4 dywizja kawalerii (Pierre Benoit SOULT, baron) - 1 192 (1 231)


1 brygada (Benjamin Léonor Auguste HOUSSIN de SAINT-LAURENT, baron) - 775 (832)

1 pułk huzarów Hussards du Roi (Clary) - 471 (486) [3 szwadrony]
4 pułk huzarów Hussards de Monsieur (Blot) - 304 (346) [3 szwadrony]

2 brygada (Auguste Jean Joseph Gilbert AMEIL, baron) - 417 (399)

5 pułk huzarów Hussards d’Angoulème (Liégeard) - 417 (399) [3 szwadrony]


5 dywizja kawalerii (Jacques Gervais SUBERVIE, baron) - 1 320 (1 208)


1 brygada (Louis Pierre Alphonse COLBERT, hrabia) - 835

1 pułk lansjerów Chevaux-Légers Lanciers du Roi (Jacquinot) - 415 [4 szwadrony]
2 pułk lansjerów Chevaux-Légers Lanciers de la Reine (Sourd) - 420 [4 szwadrony]

2 brygada (Antoine François Eugène MERLIN, kawaler) - 485 (373)

11 pułk strzelców konnych (Nicolas, baron) - 485 (373) [3 szwadrony]


Artyleria I Korpusu Kawalerii - 239+? (345)


Baterie konne; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji kawalerii [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
1 kompania 1 pułku artylerii konnej (Cothereaux) - 72+? (175) [w przypadku tej baterii skład kompanii pociągów artyleryjskich nieznany, choć można przyjąć, że liczyła ona ok. 90-100 żołnierzy]
3 kompania 1 pułku artylerii konnej (Duchemin) - 167 (170)



II Korpus Kawalerii (Rémy Joseph Isidore EXELMANS (EXCELMANS), hrabia) - 3 003 (3 513)



9 dywizja kawalerii (Jean-Baptiste STROLZ, baron) - 1 431 (1 551)


1 brygada (André BURTHE (d'ANNELET), baron) - 744 (854)

5 pułk dragonów Dragons du Dauphin (Canevas Saint-Amand) - 370 (465) [3 szwadrony; dawny 3 pułk dragonów]
13 pułk dragonów (Saviot) - 374 (389) [3 szwadrony; dawny 8 pułk dragonów]

2 brygada (Henri Catherine Baltazard VINCENT, baron) - 687 (697)

15 pułk dragonów (Chaillot) - 323 (381) [3 szwadrony; dawny 10 pułk dragonów]
20 pułk dragonów (de Briqueville) - 364 (316) [3 szwadrony; dawny 14 pułk dragonów]


10 dywizja kawalerii (Louis Pierre CHASTEL, baron) - 1 276 (1 666)


1 brygada (Pierre BONNEMAINS, baron) - 615 (1040)

4 pułk dragonów Dragons de la Reine (Bouquerot des Essarts) - 272 (530) [3 szwadrony; dawny 2 pułk dragonów]
12 pułk dragonów Dragons d'Orléans (Bureaux de Pussy) - 343 (510) [3 szwadrony; dawny 7 pułk dragonów]

2 brygada (Jean Baptiste BRETON (BERTON), kawaler) - 661 (626)

14 pułk dragonów (Seguier) - 330 (339) [3 szwadrony; dawny 9 pułk dragonów]
17 pułk dragonów (de Labiffe) - 331 (287) [3 szwadrony; dawny 12 pułk dragonów]


Artyleria II Korpusu Kawalerii - 296


Baterie konne; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji kawalerii [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
4 kompania 1 pułku artylerii konnej (Godet) - 151
4 kompania 4 pułku artylerii konnej (Bernard) - 145



III Korpus Kawalerii (Francois Etienne KELLERMANN, hrabia de VALMY) - 3 858 (3 820)



11 dywizja kawalerii (Samuel François LHÉRITIER (I’HÉRTIER), baron) - 1 901 (1 876)


1 brygada (Cyrille Simon PICQUET, baron) - 1 110 (1 099)

2 pułk dragonów Dragons du Roi (Planzeaux) - 593 (583) [4 szwadrony; dawny 1 pułk dragonów]
7 pułk dragonów Dragons d'Angoulème (Léopold) - 517 (516) [4 szwadrony; dawny 5 pułk dragonów]

2 brygada (Marie-Adrien François GUITON, baron) - 791 (777)

8 pułk kirasjerów (Garavaque) - 459 (452) [3 szwadrony]
11 pułk kirasjerów (Courtier) - 332 (325) [2 szwadrony; pułk ten uznano za nieopancerzony z powodu braku wystarczającej ilości kirysów]


12 dywizja kawalerii (Nicolas François ROUSSEL d’HURBAL, baron) - 1 638 (1 619)


1 brygada (Amable Guy BLANCARD, baron) - 847 (842)

1 pułk karabinierów Carabiniers de Monsieur (Rogé) - 434 (433) [3 szwadrony]
2 pułk karabinierów Carabiniers de Monsieur (Beugnat) - 413 (409) [3 szwadrony]

2 brygada (Frédéric Guillaume de DONOP, kawaler) - 791 (777)

2 pułk kirasjerów Cuirassiers de la Reine (Grandjean) - 311 (313) [2 szwadrony]
3 pułk kirasjerów Cuirassiers du Dauphin (Lacroix) - 480 (464) [4 szwadrony]


Artyleria III Korpusu Kawalerii - 319 (325)


Baterie konne; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji kawalerii [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
3 kompania 2 pułku artylerii konnej (Marcillac) - 161 (165)
2 kompania 2 pułku artylerii konnej (Lebeau) - 158 (160)



IV Korpus Kawalerii (Edouard Jean Baptiste MILHAUD, hrabia) - 3 115 (3 271)



13 dywizja kawalerii (Pierre WATIER (WATHIER), hrabia de SAINT-ALPHONSE) - 1 217 (1 178)


1 brygada (Jacques Charles DUBOIS , baron de THIMVILLE) - 779 (758)

1 pułk kirasjerów Cuirassiers du Roi (Ordener, hrabia) - 465 (452) [4 szwadrony]
4 pułk kirasjerów Cuirassiers d'Angoulême (Habert) - 314 (306) [3 szwadrony]

2 brygada (Etienne Jacques TRAVERS, baron de JEVER) - 438 (420)

7 pułk kirasjerów (Richardot) - 180 (172) [2 szwadrony]
12 pułk kirasjerów (Thurot) - 258 (248) [2 szwadrony]


14 dywizja kawalerii (Jacques Antoine Adrien DELORT, baron) - 1 574 (1 768)


1 brygada (Pierre Joseph FARINE de CREUX, wicehrabia) - 877 (893)

5 pułk kirasjerów Cuirassiers de Berry (Gobert) - 518 (573) [3 szwadrony]
10 pułk kirasjerów (Lahuberdière) - 359 (320) [3 szwadrony]

2 brygada (Jacques VIAL, baron) - 697 (875)

6 pułk kirasjerów (Martin) - 285 (453) [3 szwadrony]
9 pułk kirasjerów (Bigarne) - 412 (422) [4 szwadrony]


Artyleria IV Korpusu Kawalerii - 324 (325)


Baterie konne; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej dywizji kawalerii [w składzie każdej baterii 4 działa 6-funtowe oraz 2 haubice 5,5-cala]:
5 kompania 1 pułku artylerii konnej (Duchet) - 159 (160)
4 kompania 3 pułku artylerii konnej (Legay) - 165




SPRZYMIERZENI (Arthur WELLESLEY, pierwszy książę WELLINGTON)




I Korpus (Guillaume Charles Frédéric WILHELM, książę Orański)



1 (angielska) dywizja piechoty (sir George COOKE)


1 brygada piechoty gwardii (Peregrine MAITLAND)

2/1 pułku gwardii pieszej (Askew) - 1019 (701)
3/1 pułku gwardii pieszej (Steward) - 1065 (778)

2 brygada piechoty gwardii (sir John BYNG)

2/2 pułku gwardii pieszej Coldstream (Woodford) - 1044 (954)
3/2 pułku gwardii pieszej Scots (Hepburn) - 1104 (966)

Artyleria 1 (angielskiej) dywizji piechoty (Stephen Galway ADYE)

bateria piesza R.F.A. (Sandham) - 395 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria konna K.G.L. (Kühlmann) - 225 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]


3 (angielsko-hanowerska) dywizja piechoty (Carl (Charles) von ALTEN, hrabia)


5 (angielska) brygada (sir Colin HALKETT)

2/30 pułku pieszego Cambridgshire (Bailey) - 658 (562)
2/33 pułku pieszego 1st Yorkshire West Riding (Elphinstone) - 604 (513)
2/69 pułku pieszego South Lincolnshire (Morice) - 549 (483)
2/73 pułku pieszego Highland (Harris) - 592 (443)

2 brygada K.G.L. (Christian Friedrich Wilhelm von OMPTEDA, baron)

1 batalion piechoty lekkiej K.G.L. (Bussche) - 519 (394)
2 batalion piechoty lekkiej K.G.L. (Baring) - 463 (346)
5 batalion piechoty liniowej K.G.L. (Linsingen) - 529 (410)
8 batalion piechoty liniowej K.G.L. (Schroeder) - 636 (451)

1 (hanowerska) brygada (Fredrich von KIELMANNSEGGE, hrabia)

batalion piechoty lekkiej Grübenhagen (Wurmb) - 643 (589)
batalion piechoty lekkiej Lüneburg (von Klencke) - 617 (568)
batalion piechoty liniowej York (Bülow, baron) - 632 (577)
batalion piechoty liniowej Verden (de Schkopp) - 559 (510)
batalion piechoty liniowej Bremen (Langrehr) - 533 (491)
jegrzy Sporken (von Reden) - 331 (311)

Artyleria 3 (angielsko-hanowerskiej) dywizji piechoty (John Suther WILLIAMSON)

bateria piesza R.F.A. (Cleeves) - 215 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria piesza R.F.A. (Lloyd) - 395 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]


2 (niderlandzka) dywizja piechoty (Hendrik George hrabia de PERPONCHER-SEDLNITZK, baron)


1 (holendersko-belgijska) brygada (Willem van BIJLANDT (BYLANDT), hrabia)

7 batalion liniowy [belgijski] (Vandensande) - 701 (678)
27 batalion jegrów [holenderski] (Grunebosch) - 809 (786)
5 batalion milicji [holenderski] (Westenberg) - 482 (460)
7 batalion milicji [holenderski] (Singendonck) - 675 (651)
8 batalion milicji [holenderski] (de Jongh) - 566 (543)

2 (nassaudzka) brygada (BERNARD, książę Sakso-Weimarski)

2 pułk lekki Nassau-Usingen (van Goedecke):
1/2 pułku lekkiego (Büsgen) - 870 (895)
2/2 pułku lekkiego (von Normann) - 866 (857)
3/2 pułku lekkiego (von Hechmann) - 877 (871)

pułk Orange-Nassau:
1/28 pułku liniowego (Dressel) - 893 (865)
2/28 pułku liniowego (Schleyer) - 688 (666)
3/28 pułku liniowego (?) - ? (838) [możliwe, że ten batalion nie brał udziału w kampanii bądź był w trakcie formowania/organizacji]

jegrzy Nassau (Bergmann) - 177 (172)

Artyleria 2 (niderlandzkiej) dywizji piechoty (van OPSTAL)

bateria konna [holenderska] (van Bijleveld (Byleveld)) - 219 [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]
bateria piesza [belgijska] (Stievenart (Stievenaar)) - 258 [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala; w bitwie pod Quatre Bras poniosła poważne straty i pod Waterloo użyła tylko 2 swoich dział]


3 (niderlandzka) dywizja piechoty (David Henry CHASSÉ, baron)


1 (holendersko-belgijska) brygada (Hendrik DETMERS (DITMERS))

2 batalion liniowy [holenderski] (Speelman) - 471 (447)
35 batalion jegrów [belgijski] (Arnold) - 605 (584)
4 batalion milicji [holenderski] (van Heeckeren) - 519 (495)
6 batalion milicji [holenderski] (van Thielen) - 492 (469)
17 batalion milicji [holenderski] (van Molz Wieling) - 534 (508)
19 batalion milicji [holenderski] (Boellaerdt) - 467 (444)

2 (holendersko-belgijska) brygada (Alexander d'AUBREMÉ)

3 batalion liniowy [holenderski] (l'Honneux) - 629 (609)
12 batalion liniowy [holenderski] (Bagelaar) - 431 (407)
13 batalion liniowy [holenderski] (Aberson) - 644 (639)
3 batalion jegrów [belgijski] (Honneux) - ? (629) [batalion ten najprawdopodobniej nie brał udziału w kampanii]
36 batalion jegrów [belgijski] (Goethals) - 633 (611)
3 batalion milicji [holenderski] (van Lawick von Pabst, baron) - 592 (609)
10 batalion milicji [holenderski] (Brade) - 632 (605)

Artyleria 3 (niderlandzkiej) dywizji piechoty (Jacques Louis Dominique van der SMISSEN, baron)

bateria konna [belgijska] (Krahmer de Bichin) - 234 [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]
bateria piesza [belgijska] (Lux) - 245 [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]



II Korpus (sir Rowland HILL, pierwszy wicehrabia Hill of Almaraz)



2 (angielsko-hanowerska) dywizja piechoty (sir Henry CLINTON)


3 (angielska) brygada (Frederick ADAM)

1/52 pułku lekkiego Oxfordshire (sir Colborne) - 1101 (1024)
1/71 pułku lekkiego Glasgow Highland (Reynell) - 862 (819)
2/95 pułku strzelców Rifles (Norcott) - 674 (584) [6 kompanii]
3/95 pułku strzelców Rifles (Ross) - 214 (184) [2 kompanie]

1 brygada K.G.L. (Georg Carl August du PLAT)

1 batalion piechoty liniowej K.G.L. (Robertson) - 513 (401)
2 batalion piechoty liniowej K.G.L. (Muller) - 550 (435)
3 batalion piechoty liniowej K.G.L. (de Wissel) - 612 (521)
4 batalion piechoty liniowej K.G.L. (Reb) - 446 (422)

3 (hanowerska) brygada (Hugh HALKETT, baron)

batalion landwery Bremenvörde (Schulenberg) - 655 (598)
batalion landwery Osnabrück (Münster, hrabia) - 633 (582)
batalion landwery Quackenbrück (von dem Hunefeldt) - 609 (561)
batalion landwery Salzgitter (von Hammerstein) - 644 (590)

Artyleria 2 (angielsko-hanowerskiej) dywizji piechoty (Charles GOLD)

bateria piesza R.F.A. (Bolton) - 390 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria konna K.G.L. (Sympher) - 220 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]


4 (angielsko-hanowerska) dywizja piechoty (sir Charles COLVILLE)


4 (angielska) brygada (Hugh Henry MITCHELL)

3/14 pułku pieszego Buckinghamshire (Tidy) - 611 (559)
1/23 pułku pieszego Royal Welsch Fusiliers (sir Ellis) - 694 (662)
51 pułk lekki 2nd Yorkshire West Riding (Mitchell) - 594 (535)

6 (angielska) brygada (George JOHNSTONE)

2/35 pułku pieszego Sussex (Allister) - 609
1/54 pułku pieszego West Norfolk (Waldergrave) - 584
1/59 pułku pieszego 2nd Nottinghamshire (Austin) - 461
1/91 pułku pieszego Argyllshire (sir Douglas) - 867

6 (hanowerska) brygada (sir James Frederick LYON)

batalion liniowy Launeburg (Benort) - 533
batalion liniowy Kalenburg (Schnehen) - 634
batalion landwery Nienburg (Grote) - 625
batalion landwery Hoya (Hollenfer) - 629
batalion landwery Bentheim (Croupp) - 608

Artyleria 4 (angielsko-hanowerskiej) dywizji piechoty (James HAWKER)

bateria piesza R.F.A. (Brome) - 269 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria piesza [hanowerska] (von Rettberg (Ruttberg)) - 238 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]


1 (niderlandzka) dywizja piechoty (John STEDMANN)


1 (holendersko-belgijska) brygada (Ferdinand d'HAUW)

4 batalion liniowy [belgijski] (de Man) - <548>*
6 batalion liniowy [holenderski] (Twent) - <431>
16 batalion jegrów [holenderski] (van Hulstein) - <490>
9 batalion milicji [holenderski] (Simons) - <562>
14 batalion milicji [holenderski] (Poolman) - <586>
15 batalion milicji [holenderski] (Colthoff) - <659>

*uwaga: liczebność podana w nawiasach trójkątnych pochodzi ze strony https://en.wikipedia.org/wiki/Order_of_ ... o_campaign

2 (holendersko-belgijska) brygada (Dominique Johann de EERENS)

1 batalion liniowy [belgijski] (Kuijek) - <661>
18 batalion jegrów [holenderski] (van Aremberg, książę) - <728>
1 batalion milicji [holenderski] (Guicherit) - <591>
2 batalion milicji [holenderski] (Senn van Bazel) - <582>
18 batalion milicji [holenderski] (van Ommeren) - <516>

bateria piesza [holenderska] (Wijnands (Wynand)) - 239 [w składzie baterii najprawdopodobniej 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]

brygada niderlandzko-indyjska (Carl Heinrich Wilhelm ANTHING)

5 kolonialny batalion liniowy (Busman) - 1541
10 batalion jegrów zachodnio-indyjskich (Rancke) - 704
11 batalion jegrów zachodnio-indyjskich (Knotzer) - 718
batalion flankierów (Schenck) - 536 [batalion ten powstał poprzez wydzielenie kompanii flankierów z 19 oraz 20 pułku piechoty liniowej]

bateria piesza [holenderska] (Riesz) - 230 [w składzie baterii najprawdopodobniej 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 5,5-cala]



Korpus Rezerwowy



5 (angielsko-hanowerska) dywizja piechoty (sir Thomas PICTON)


8 (angielska) brygada (sir James KEMPT)

1/28 pułku pieszego North Gloucestershire (sir Belson) - 594 (475)
1/32 pułku pieszego Cornwall (Hicks) - 712 (441)
1/79 pułku pieszego Cameron Highlanders (Douglas) - 749 (384)
1/95 pułku strzelców Rifles (sir Barnard) - 418 (374) [6 kompanii]

9 (angielska) brygada (sir Denis PACK)

3/1 pułku pieszego Royal Scots (Campbell) - 648 (383)
1/42 pułku pieszego Black Watch (sir Macara) - 561 (287)
2/44 pułku pieszego East Essex (Hamerton) - 485 (411)
1/92 pułku pieszego Gordon Highlanders (Cameron) - 629 (373)

5 (hanowerska) brygada (von WINCKE)

batalion landwery Hameln (von Strube) - 689 (626)
batalion landwery Hildesheim (von Rheden) - 640 (586)
batalion landwery Peine (Westphalen) - 634 (581)
batalion landwery Gifhorn (von Hammerstein) - 640 (585)

Artyleria 5 (angielsko-hanowerskiej) dywizji piechoty (HEISSE)

bateria piesza R.F.A. (Roger) - 263 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria piesza [hanowerska] (Braun) - 237 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]


6 (angielsko-hanowerska) dywizja piechoty (sir Galbraith Lowry COLE*)


10 (angielska) brygada (sir John LAMBERT)

1/4 pułku pieszego King’s Own (Brooke) - 709 (607)
1/27 pułku pieszego Inniskilling (Hare) - 719 (695)
1/40 pułku pieszego 2nd Somersetshire (Heyland) - 808 (764)
2/81 pułku pieszego Loyal Lincoln Volunteers (Milling) - 439 (415) [batalion ten najprawdopodobniej pozostał w Brukseli jako garnizon]

4 (hanowerska) brygada (Charles BEST)

batalion landwery Verden (de Decken) - 641 (589)
batalion landwery Lüneburg (de Ramdohr) - 647 (592)
batalion landwery Münden (de Schmidt) - 680 (626)
batalion landwery Osterode (Reden) - 642 (638)

*z powodu nieobecności gen. Cole'a, aktywnym dowódcą dywizji był gen. Lambert

Artyleria 6 (angielsko-hanowerskiej) dywizji piechoty (BRÜCKMANN)

bateria piesza R.F.A. (Sinclair) - 395 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria piesza R.F.A. (Unett) - 264 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]


7 (angielska) dywizja piechoty (w organizacji)


7 (angielska) brygada (MACKENZIE)

2/25 pułku pieszego King’s Own Borderers (Light) - ?
2/37 pułku pieszego North Hampshire (Hart) - ?
2/73 pułku pieszego Highlanders (MacLeod) - ?

Angielskie oddziały garnizonowe

1 batalion cudzoziemskich weteranów (de Belleville) - ?
2 batalion garnizonowy (Lawrence) - ?
13 batalion weteranów (Burton) - ?


Angielska rezerwa artylerii (Percy DRUMMOND)


bateria piesza R.F.A. (Hutchesson) - 395 [w składzie baterii 4 działa 18-funtowe]
bateria piesza R.F.A. (Ibert) - 395 [w składzie baterii 4 działa 18-funtowe]
bateria piesza R.F.A. (Morrison) - 395 [w składzie baterii 4 działa 18-funtowe]
bateria konna R.H.A. (Ross) - 180 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria konna R.H.A. (Beane) - 180 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]


Tabory (Royal Waggon Train) - 299 [3 kompanie]


Brunszwicki korpus rezerwowy (Fryderyk WILHELM, książę Brunszwiku*)


Straż przednia (Adolph von RAUSCHENPLATT)

batalion straży przedniej (jw.) - 691 (648) [4 kompanie - 2 kompanie lekkiej piechoty oraz 2 kompanie "Gelernte Jägers" (dosł. "Wyszkoleni Myśliwi/Strzelcy")]

Brygada lekka (Wilhelm von BUTTLAR)

batalion lekki gwardii Leib (von Pröstler) - 691 (650) [batalion ten tworzyli weterani z walk w Hiszpanii]
1 batalion lekki (von Holstein) - 691 (688)
2 batalion lekki (von Brandenstein) - 691 (621)
3 batalion lekki (von Ebling) - 691

Brygada liniowa (Frederich von SPECHT)

1 batalion liniowy (von Metzner) - 691 (586)
2 batalion liniowy (von Strombeck) - 691 (500)
3 batalion liniowy (von Normann) - 691 (667)

Brygada kawalerii

regiment huzarów (von Cramm) - 730 (651) [4 szwadrony]
regiment ułanów (Pott) - 249 (215) [1 szwadron]
żandarmi polowi (?) - 17 [możliwe, że nie brali udziału w kampanii bądź zostali włączeni w skład innego pułku kawalerii]

Artyleria (August MAHN)

bateria piesza (Moll) - 205 [w składzie baterii 8 dział 6-funtowych]
bateria konna (Heinemann) - 167 [w składzie baterii 8 dział 6-funtowych]


*po śmierci księcia Brunszwiku podczas bitwy pod Quatre Bras 16 VI dowództwo nad wojskami brunszwickimi przejął płk Johann Elias OLFERMANN


Hanowerski korpus rezerwowy (Fredrich von der DECKEN) - w garnizonach


1 (hanowerska) brygada rezerwowa (August von BENNIGSEN)

batalion liniowy Hoya (von Bothmer) - <665>
batalion landwery Mölln (von Donop) - <665>
batalion landwery Bremenlehe (von der Decken) - <675>

2 (hanowerska) brygada rezerwowa (Karl von BEAULIEU)

batalion landwery Nordheim (Delius) - <667>
batalion landwery Ahlefeldt (Dammers) - <730>
batalion landwery Springe (Luderitz) - <627>

3 (hanowerska) brygada rezerwowa (Rudolf BODECKER)

batalion landwery Otterndorf (von Rheder) - <715>
batalion landwery Celle (von dem Kneseback) - <638>
batalion landwery Ratzeburg (von Hammerstein) - <646>
batalion landwery Lüchow (Walter) - <738> [najprawdopodobniej nieobecny]

4 (hanowerska) brygada rezerwowa (von WISSEL)

batalion landwery Hannower (von Weyhe) - <677>
batalion landwery Uelzen (Kuntze) - <624>
batalion landwery Neustadt (von Hodenberg) - <680>
batalion landwery Diepholz (von Bar) - <680>


Nassaudzka brygada piechoty (August von KRUSE)

1 pułk piechoty księcia Nassau (von Steuben):
1/1 pułku piechoty [liniowy] (von Weyhers) - 951
2/1 pułku piechoty [liniowy] (von Naudedorf) - 943
3/1 pułku piechoty [landwera] (von Preen) - 947


Niderlandzkie oddziały garnizonowe - 13000 ludzi oraz 26 dział

17 batalion jegrów [holenderski]
8 batalion liniowy [holenderski]
9 batalion liniowy [holenderski]
14 batalion liniowy [holenderski]
15 batalion liniowy [holenderski]
11 batalion milicji [holenderski]
12 batalion milicji [holenderski]
13 batalion milicji [holenderski]
16 batalion milicji [holenderski]
20 batalion milicji [holenderski]

Niderlandzkie oddziały w trakcie formowania przeznaczone do służby garnizonowej

od 21 do 47 batalionu milicji [holenderskie]
33 batalion zakładowy [holenderski]
34 batalion garnizonowy [holenderski]



Korpus Kawalerii (lord Henry William PAGET, drugi hrabia UXBRIDGE)



1 (angielska) brygada kawalerii Household (lord Edward SOMERSET)

1 pułk kawalerii gwardii Life Guards (Ferrior) - 265 (214) [2 szwadrony]
2 pułk kawalerii gwardii Life Guards (Lygon) - 267 (200) [2 szwadrony]
pułk królewskiej gwardii konnej (Royal Horse Guards) Blues (sir Hill, kawaler) - 296 (217) [2 szwadrony]
1 pułk dragonów gwardii King’s Dragoon Guards (Fuller) - 588 (523) [3 szwadrony]

2 (angielska) brygada kawalerii Union (sir William PONSONBY)

1 pułk dragonów Royal Dragoons (Clifton) - 457 (370) [3 szwadrony]
2 pułk dragonów Royal Scots Greys Dragoons (Hamilton) - 454 (381) [3 szwadrony]
6 pułk dragonów Inniskilling Dragoons (Muter)- 458 (390) [3 szwadrony]

3 (angielska) brygada kawalerii (sir William B. DÖRNBERG)

23 pułk lekkich dragonów (de Portarlington, hrabia) - 360 (293) [3 szwadrony]
1 pułk lekkich dragonów K.G.L. (Bülow) - 572 (443) [4 szwadrony]
2 pułk lekkich dragonów K.G.L. (de Jonquières) - 553 (453) [4 szwadrony]

4 (angielska) brygada kawalerii (sir John Ormsby VANDELEUR)

11 pułk lekkich dragonów (Sleigh) - 456 (372) [3 szwadrony]
12 pułk lekkich dragonów Prince of Wales’ Light Dragoons (Ponsonby) - 452 (367) [3 szwadrony]
16 pułk lekkich dragonów Queen’s Light Dragoons (Hay) - 465 (367) [3 szwadrony]

5 (angielska) brygada kawalerii (sir Colquhoun GRANT)

7 pułk huzarów Queen’s Own Hussars (sir Kerrison, kawaler) - 403 (354) [3 szwadrony]
15 pułk huzarów King’s Hussars (Dalrymple) - 456 (366) [3 szwadrony]
2 pułk huzarów K.G.L. (Linsingen) - 564 (499) [4 szwadrony]
13 pułk huzarów K.G.L. (?) - ? (456) [3 szwadrony; najprawdopodobniej nieobecny]

6 (angielska) brygada kawalerii (sir (Richard) Hussey VIVIAN)

10 pułk huzarów Prince of Wales’ Own Royal Hussars (Quentin) - 454 (395) [3 szwadrony]
18 pułk huzarów King's Irish (Murray) - 455 (384) [3 szwadrony]
1 pułk huzarów K.G.L. (Wissell) - 706 (407) [4 szwadrony]

7 (angielska) brygada kawalerii (Sir Frederick ARENSCHILDT (ARENTSSCHILD))

13 pułk lekkich dragonów (Doherty) - 456 (386) [3 szwadrony]
3 pułk huzarów K.G.L. (Meyer) - 875 (601) [4 szwadrony]


Angielska rezerwa artylerii konnej (Alexander MACDONALD)


bateria konna R.H.A. (Bull) - 180 [w składzie baterii 6 haubic 5,5-cala]
bateria konna R.H.A. (Mercer) - 180 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria konna R.H.A. (Ramsay) - 180 [w składzie baterii 5 dział 9-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria konna R.H.A. (Smith) - 107 [w składzie baterii 5 dział 6-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
bateria konna R.H.A. (Gardiner) - 180 [w składzie baterii 5 dział 6-funtowych oraz 1 haubica 5,5-cala]
rakietnicy konni M.R.C. (Whinyates) - 181 [w składzie baterii 2 rakietnice oraz... 5 dział 6-funtowych - w bitwie pod Waterloo bateria rakietników wystrzeliła (tylko) około 50 rakiet]


1 (hanowerska) brygada kawalerii (ESTORFF, baron)

pułk huzarów Bremen-Verden (Bussche) - 589 (562) [4 szwadrony]
pułk huzarów księcia Cumberland :) (Hacke) - 516 (468) [4 szwadrony; to ten (nie)sławny pułk, który po nieudanej szarży w bitwie pod Waterloo uciekał aż do Brukseli, szerząc po drodze wieści o pogromie armii koalicyjnej (choć, swoją drogą, do tego nie było aż tak daleko...), za co po bitwie został rozformowany, a żołnierze przeznaczeni do prac stajennych]
pułk huzarów księcia regenta (Kielmansegge) - 596 (567) [4 szwadrony]


Niderlandzka dywizja kawalerii (Jean ALPHONSE de COLLAËRT, baron)


1 brygada kawalerii (Anders Detmund TRIP (TRIPP) van ZOUTELANDE)

1 pułk karabinierów [holenderskich] (Coenegracht) - 446 (422) [3 szwadrony]
2 pułk karabinierów [belgijskich] (de Bruijn) - 399 (377) [3 szwadrony]
3 pułk karabinierów [holenderskich] (Lechleitner) - 392 (371) [3 szwadrony]

2 brygada lekkiej kawalerii (Charles Etienne de GHIGNY, baron)

4 pułk lekkich dragonów [holenderskich] (Renno) - 647 (617) [4 szwadrony]
8 pułk huzarów [belgijskich] (Davivier, baron) - 439 (420) [3 szwadrony]

3 brygada lekkiej kawalerii (Jan-Brucke van MERLEN, baron)

5 pułk lekkich dragonów [belgijskich] (de Merex) - 441 (421) [3 szwadrony]
6 pułk huzarów [holenderskich] (Boreel) - 641 (610) [4 szwadrony]

Artyleria niderlandzkiej dywizji kawalerii

półbateria artylerii konnej [holenderskiej] (Petter) - 121 [w składzie baterii 3 działa 6-funtowe oraz 1 haubica 5,5-cala]
półbateria artylerii konnej [holenderskiej] (Gey van Pittius) - 120 [w składzie baterii 3 działa 6-funtowe oraz 1 haubica 5,5-cala]




PRUSACY (Gebhard Leberecht "Marschall Vorwärts" ("Marszałek Naprzód") von BLÜCHER, książę von WAHLSTADT)




I Korpus (Hans Ernst Karl von ZIETEN)



1 brygada piechoty (Karl Friedrich Franziskus von STEINMETZ)

12 pułk piechoty 2. brandenburski (Othengraven) - 2430 [pułk ten utworzono w 1813 r. z (odpowiednio) 1. i 2. batalionu rezerwowego pułku "Leib" oraz 3. batalionu 1. pułku zachodnio-pruskiego; do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers" ("Ochotniczych Strzelców") z 1 pułku landwery pieszej westfalskiej, liczący 100 żołnierzy*]
24 pułk pieszy (von Laurens) - 2406 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 12 rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 4. i 5. batalionu rezerwowego pułku "Leib" oraz 3. batalionu 3. pułku zachodnio-pruskiego]
1 pułk landwery pieszej westfalskiej (von Hülsen) - 2687 [pierwotnie pułk ten był pułkiem landwery pieszej z Kleve; w pułku był również oddział "Freiwillige Jägers", liczący 224 żołnierzy]
1 i 3 kompania strzelców śląskich (von Rüdorf) - 315 (375)

*uwaga: podaną liczbę dołączonych żołnierzy "Freiwillige Jägers" należy wliczać w ogólną podaną liczebność pułku, podaną wcześniej

2 brygada piechoty (Otto Karl Lorenz von PIRCH (II))

6 pułk piechoty 1. zachodnio-pruski (von Kemphen) - 2645 [w pułku był również oddział "Freiwillige Jägers", liczący 201 żołnierzy]
28 pułk piechoty (von Hütchenbrück) - 2644 (2633) [pułk ten utworzono w marcu 1815 r. z 1 pułku piechoty "Berg"; w pułku był również oddział "Freiwillige Jägers", liczący 200 żołnierzy]
2 pułk landwery pieszej westfalskiej (von Winterfeld) - 2497 [pierwotnie pułk ten był pułkiem landwery pieszej z Minden-Ravensberg; w pułku był również oddział "Freiwillige Jägers", liczący 49 żołnierzy]

3 brygada piechoty (Friedrich Wilhelm Christian Ludwig von JAGOW)

7 pułk piechoty 2. zachodnio-pruski (von Seydlitz) - 2449 [do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers" z 3 pułku landwery pieszej westfalskiej, liczący 48 żołnierzy]
29 pułk piechoty (von Hymmen) - 2690 (2630) [pułk ten utworzono w marcu 1815 r. z (odpowiednio) dwóch batalionów 2 pułku piechoty "Berg" oraz batalionu grenadierów "Berg"; w pułku był również oddział "Freiwillige Jägers", liczący 171 żołnierzy]
3 pułk landwery pieszej westfalskiej (Friccius) - 2411 [pierwotnie pułk ten był pułkiem landwery pieszej z Ost Friesland-Lingen; w pułku był również oddział "Freiwillige Jägers", liczący 167 żołnierzy]
2 i 4 kompania strzelców śląskich (von Neumann) - 365 (350)

4 brygada piechoty (Wilhelm Ludwig Victor van HENKEL albo August von SCHUTTER)

13 pułk piechoty (von Hitchenbrock) - 2537 [stacjonował w Mainz; pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 1 rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 3. batalionu 1 pułku wschodnio-pruskiego, 1. batalionu rezerwowego wschodnio-pruskiego oraz 1. batalionu rezerwowego fizylierów litewskich]
19 pułk piechoty 4. zachodnio-pruski (von Stengel) - 2447 (2047) [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 7 rezerwowy pułk piechoty) z 3. batalionu 2 pułku zachodnio-pruskiego oraz 1. i 2. batalionu rezerwowego 2 pułku zachodnio-pruskiego]
4 pułk landwery pieszej westfalskiej (von Gröben) - 2554 (2630) [pierwotnie pułk ten był pułkiem landwery pieszej z Münster; w pułku był również oddział "Freiwillige Jägers", liczący 100 żołnierzy]


1 kompania pionierów (Giese) - 105


Rezerwa kawalerii I Korpusu (Friedrich Erhard Leopold von RÖDER)


1 brygada kawalerii (Karl Alexander Wilhelm von TRESKOW)

2 pułk dragonów 1 pułk dragonów zachodnio-pruskich (von Woiski) - 482 [3 szwadrony]
5 pułk dragonów pułk dragonów brandenburskich księcia Williama (von Watzdorff) - 615 [4 szwadrony, w tym 11 konnych "Freiwillige Jägers"
3 pułk ułanów pułk ułanów brandenburskich (von Stutterheim) - 500 [3 szwadrony]

2 brygada kawalerii (Adolf Ludwig Wilhelm von LÜTZOW)

4 pułk huzarów 1 pułk huzarów śląskich (von Engelhardt) - 501 (468) [4 szwadrony, w tym 33 konnych "Freiwillige Jägers"; pułk ten był przydzielony do 1 brygady piechoty]
6 pułk ułanów (von Bornstaedt) - 505 (440) [4 szwadrony; pułk ten został utworzony (odpowiednio) z dwóch szwadronów ułanów z "Freikorpsu Lützowa" ("Wolnego Korpusu Lützowa"), szwadronu huzarów tego samego korpusu, a także szwadronu ochotników z Bremy; ze względu na czarne mundury, noszone przez żołnierzy, pułk nazywano "czarnym pułkiem"]
pułk landwery konnej westfalskiej (von Wulffen) - 591 (524) [4 szwadrony; pułk ten był przydzielony do 2 brygady piechoty]
1 pułk landwery konnej z Kurmärk (von Folgersberg) - 227 [3 szwadrony]
2 pułk landwery konnej z Kurmärk (von Kameke) - 309 [4 szwadrony]


Artyleria I Korpusu (Eberhard Franz Ernst Friedrich von MONHAUPT)


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie każdej baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 10-funtowe]:
bateria 12-funtowa [brandenburska] nr 2 (Siemon) - 227
bateria 12-funtowa [brandenburska] nr 6 (Reuter) - 227
bateria 12-funtowa [brandenburska] nr 9 (Holsche) - 227 [bateria ta dołączyła w skład korpusu po 18 czerwca]

lekkie; w rezerwie:
bateria 6-funtowa [pomorska] nr 1 (Huet) - 165 [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]
bateria haubic [śląska] nr 1 (Voitus) - 205 [w składzie baterii 8 haubic 7-funtowych]

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej brygady piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria 6-funtowa [brandenburska] nr 7 (Schaale) - 168
bateria 6-funtowa [pomorska] nr 3 (von Neander) - 171
bateria 6-funtowa [brandenburska] nr 8 (Herrmann) - 171
bateria 6-funtowa [śląska] nr 15 (Meerkatz) - 169

Baterie konne; [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria konna [pomorska] nr 2 (Vorowsky) - 175 [bateria ta była przydzielona do 1 brygady kawalerii korpusu]
bateria konna [śląska] nr 7 (Richter) - 171 [bateria ta była przydzielona do 1 brygady piechoty]
bateria konna [śląska] nr 10 (Schaffer) - 175 [w rezerwie]



II Korpus (Georg Dubislav Ludwig von PIRCH (I))



5 brygada piechoty (Ernst Ludwig von TIPPELSKIRCH)

2 pułk piechoty 1. pomorski (von Cardell) - 2939 [do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers", liczący 313 żołnierzy]
25 pułk piechoty (von Petersdorff) - 2419 (2514) [pierwotnie pułk ten był pułkiem "Freikorpsu Lützowa"; do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers", liczący 175 żołnierzy]
5 pułk landwery pieszej z Westfalii (von Rödel) - 2454 (2465) [pierwotnie pułk ten był pułkiem landwery pieszej z Paderborn; do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers", liczący 114 (albo 125) żołnierzy]

6 brygada piechoty (Karl August Adolf von KRAFFT)

9 pułk piechoty Kolberg (von Schmidt) - 2587 [do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers", liczący 135 żołnierzy]
26 pułk piechoty (von Reuss) - 2939 (2013) [pierwotnie pułk ten był pułkiem piechoty znad Łaby; do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers", liczący 64 (albo 75) żołnierzy]
1 pułk landwery pieszej znad Łaby (von Bismark) - 2460

7 brygada piechoty (Friedrich August Wilhelm von BRAUSE)

14 pułk piechoty (von Mirbach) - 2539 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 2 rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 3. batalionu 1 pułku pomorskiego oraz 1. i 4. batalionu rezerwowego 1 pułku pomorskiego; do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers"]
22 pułk piechoty (von Sack) - 2097 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 10 rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 3. batalionu 2 pułku śląskiego oraz 1. i 2. batalionu rezerwowego 1 pułku śląskiego]
2 pułk landwery pieszej znad Łaby (von Reckow (II)) - 2458

8 brygada piechoty (Karl August Joseph Friedrich von BOSE)

21 pułk piechoty (von Reckow (I)) - 2514 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 9 rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 1., 2. i 4. batalionu rezerwowego pułku "Kolberg"]
23 pułk piechoty (von Wienskowski) - 1844 (1840) [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 11 rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 2. batalionu 2 pułku śląskiego oraz 1. i 2. batalionu rezerwowego 2 pułku śląskiego]
3 pułk landwery pieszej znad Łaby (von Rangow) - 2461


7 kompania pionierów (von Uthmann) - 74


Rezerwa kawalerii II Korpusu (Alexander Georg von WAHLEN-JÜRGASS)


1 brygada kawalerii (von THÜMEN)

2 pułk ułanów pułk ułanów śląskich (von Schmiedeberg) - 535 (500) [4 szwadrony]
6 pułk dragonów pułk dragonów z Neumark (von Borcke) - 531 (498) [4 szwadrony]
11 pułk huzarów (von Romberg) - 515 [4 szwadrony, w tym 60 konnych "Freiwillige Jägers"; pułk ten utworzono z pułku huzarów "Berg i Saksonii"; 1. i 2. szwadron pułku zostały przydzielone do 5 brygady piechoty, a 3. i 4. do 6 brygady piechoty]

2 brygada kawalerii (Friedrich Georg Ludwig von SOHR)

3 pułk huzarów pułk huzarów brandenburskich (von Klinckowström) - 564 (570) [4 szwadrony, w tym 26 konnych "Freiwillige Jägers"]
5 pułk huzarów pułk huzarów pomorskich (von Arnim) - 582 [4 szwadrony, w tym 12 konnych "Freiwillige Jägers"]
5 pułk landwery konnej z Kurmärk (von Uckermann) - 462 [4 szwadrony]
pułk landwery konnej znad Łaby (von Reibnitz) - 570 [4 szwadrony; 1. i 2. szwadron pułku zostały przydzielone do 7 brygady piechoty, a 3. i 4. do 8 brygady piechoty]

3 brygada kawalerii (Joseph Adolf Achaz von der SCHULENBURG)

1 pułk dragonów pułk dragonów królowej (von Kameke) - 658 (620) [4 szwadrony]
4 pułk landwery konnej z Kurmärk pułk landwery konnej z Berlina (von Schmelling) - 465 (485) [4 szwadrony]


Artyleria II Korpusu (Ernst Andreas von ROEHL (ROHL))


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie każdej baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 10-funtowe]:
bateria 12-funtowa [pomorska] nr 4 (Schrader) - 238
bateria 12-funtowa [pomorska] nr 8 (Junghaus) - 220
bateria 12-funtowa nr 10 (Weigand) - 220 [bateria ta dołączyła w skład korpusu po 18 czerwca]

lekkie; w rezerwie:
bateria 6-funtowa [Berg-Clèves] nr 37 (Pizzow) - 167 [pierwotnie była to bateria piesza "Berg"; w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]
bateria haubic [pomorska] nr 2 (von Rode) - 182 [w składzie baterii 8 haubic 7-funtowych; bateria ta dołączyła w skład korpusu po 18 czerwca]

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej brygady piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria 6-funtowa [brandenburska] nr 10 (Magenhöfer) - 160
bateria 6-funtowa [brandenburska] nr 5 (Michaelis) - 169
bateria 6-funtowa [brandenburska] nr 34 (Lent) - 167
bateria 6-funtowa [śląska] nr 12 (Bully :)) - 168

Baterie konne; [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria konna [brandenburska] nr 6 (Jenichen) - 194 [bateria ta była przydzielona do 1 brygady kawalerii korpusu]
bateria konna [brandenburska] nr 5 (Röhlber) - 176 [w rezerwie]
bateria konna nr 14 (Fritze) - 179 [w rezerwie; bateria ta pochodziła z artylerii "Freikorpsu Lützowa"]



III Korpus (Johann Adolf Freiherr von THIELEMANN



9 brygada (Karl August Ferdinand von BORCKE)

8 pułk piechoty Leib (von Holleben) - 2759 (2810) [do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers", liczący 325 żołnierzy]
30 pułk piechoty (von Ditfürth) - 2475 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 1 brygada) z (odpowiednio) 1., 2. i 6. batalionu legionu niemiecko-rosyjskiego, a w 1814 r. przemianowano go na 1 pułk legionu niemieckiego]
1 pułk landwery pieszej z Kurmärk (von Tippelskirch) - 2181 [pierwotnie pułk ten był pułkiem landwery pieszej z Berlina]

10 brygada (Johann Wilhelm von KRAUSENECK albo von KAMPFEN)

20 pułk piechoty (von Natzmer) - 2466 [stacjonował w Mainz; pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 8 pułk rezerwowy) z (odpowiednio) 2. i 3. batalionu rezerwowego 1 pułku pomorskiego oraz 3. batalionu rezerwowego pułku Kolberg]
27 pułk piechoty (von Plessmann) - 2262 [pułk ten składał się z (odpowiednio) 1. batalionu rezerwowego śląskiego, batalionu rezerwowego pułku piechoty znad Łaby, a batalion fizylierów składał się z batalionu strzelców Rzeszy (2 kompanie; uzbrojonych w sztucery) oraz batalionu ochotniczego "Hellwig" (2 kompanie)]
2 pułk landwery pieszej z Kurmärk (von Beckendorff) - 2156

11 brygada (Hans Philipp August von LUCK und WITTEN)

32 pułk piechoty (?) - ? [niesformowany]
3 pułk landwery pieszej z Kurmärk (von Zschüschen) - 2327
4 pułk landwery pieszej z Kurmärk (von Borstell) - 2316

12 brygada (Wolf Wilhelm Ferdinand von STÜLPNAGEL)

31 pułk piechoty (von Ketteloot) - 2557 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 2 brygada) z (odpowiednio) 3., 4. i 7. batalionu legionu niemiecko-rosyjskiego, a w 1814 r. przemianowano go na 2 pułk legionu niemieckiego]
5 pułk landwery pieszej z Kurmärk (von Welling) - 2148
6 pułk landwery pieszej z Kurmärk (von Rohr) - 2169


5 kompania pionierów (von Rohwedel) - 83


Rezerwa kawalerii III Korpusu (Karl Friedrich Bernhard Helmuth von HOBE)


1 brygada kawalerii (Friedrich August Ludwig von der MARWITZ)

7 pułk ułanów (von Raven) - 385 (384) [3 szwadrony; 1. i 2. szwadron pułku uzbrojono w lance, natomiast 3. szwadron był bez lanc; pułk ten powstał z Freikorpsów "Hellwiga" (1. i 2. szwadron) i "Schilla" (3. szwadron)]
8 pułk ułanów (Graf vozu Dohna) - 627 [4 szwadrony; bez lanc; pułk ten został utworzony w 1815 r. z dwóch pułków huzarów legionu niemiecko-rosyjskiego - 1. i 2. szwadron pułku z 1 pułk huzarów tego legionu, a 3. i 4. szwadron z 2 pułku huzarów legionu]
3 pułk landwery konnej z Kurmärk (von Finckenstein) - 420 [4 szwadrony; 1. i 2. szwadron pułku zostały przydzielone do 9 brygady piechoty, a 3. i 4. do 10 brygady piechoty]
12 pułk huzarów (?) - ? [nieobecny?]

2 brygada kawalerii (Heinrich Christoph Karl Hermann Graf von WYLICH und LOTTUM)

5 pułk ułanów (von Moener) - 454 [3 szwadrony; pułk ten utworzono w 1815 r. z (odpowiednio) 3. szwadronu 2 pułku ułanów, 3. szwadronu 3 pułku ułanów oraz 2. szwadronu pułku huzarów "Berg"]
7 pułk dragonów (von Weiss albo von der Goltz) - 413 [3 szwadrony; był to nowy pułk utworzony z żołnierzy detaszowanych z innych, istniejących już, pułków dragonów]
9 pułk huzarów (von Hellwig) - 535 [3 szwadrony; pułk ten utworzono z istniejących szwadronów innych pułków - odpowiednio z 5. szwadronu 4 pułku huzarów (z I Korpusu), z 5. szwadronu 5 pułku huzarów (z II Korpusu) oraz szwadronu huzarów "Freikorpsu Lützowa"; prawdopodobnie do pułku dołączono 71 konnych "Freiwillige Jägers", których część (albo całość) była na posterunkach w pobliżu Dinant]
6 pułk landwery konnej z Kurmärk (von Röder) - 411 [4 szwadrony; 1. i 2. szwadron pułku zostały przydzielone do 11 brygady piechoty, a 3. i 4. do 12 brygady piechoty]


Artyleria III Korpusu (Eberhard Franz Ernst Friedrich von MONHAUPT)


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 10-funtowe]
bateria 12-funtowa [brandenburska] nr 7 (Baldauf) - 227
bateria 12-funtowa nr 11 (Liebermann) - 197 [bateria ta dołączyła w skład korpusu pod koniec sierpnia]
bateria 12-funtowa nr 12 (Stammer) - 205 [bateria ta dołączyła w skład korpusu pod koniec sierpnia]

lekkie; w rezerwie:
bateria 6-funtowa nr 30 (Hain) - 162 [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]
bateria haubic nr 3 (Kurgatz) - 196 [w składzie baterii 8 haubic 7-funtowych; bateria ta dołączyła w skład korpusu pod koniec sierpnia]

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej brygady piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria 6-funtowa [brandenburska] nr 18 (Sannow) - 182
bateria 6-funtowa [śląska] nr 35 (Wangenheim) - 167 [bateria ta dołączyła w skład korpusu 15 VI]
bateria 6-funtowa nr 36 (Blesky) - 162 [bateria ta dołączyła w skład korpusu 30 VI]
bateria 6-funtowa nr 24 (Vabrenkampf) - 168 [bateria ta dołączyła w skład korpusu 6 VII]

Baterie konne; [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria konna [Berg-Clèves] nr 20 (Volmer) - 179 [pierwotnie była to bateria konna "Berg"; bateria ta była przydzielona do 2 brygady kawalerii korpusu]
bateria konna nr 18 (Hoyer) - 179 [w rezerwie; pierwotnie była to 1. bateria konna legionu niemiecko-rosyjskiego]
bateria konna nr 19 (Dellen) - 179 [w rezerwie; pierwotnie była to 2. bateria konna legionu niemiecko-rosyjskiego]



IV Korpus (Friedrich Wilhelm Freiherr von BÜLOW, Graf von DENNEWITZ)



13 brygada (Albrecht Georg Ernst Karl von HAKE (HACKE))

10 pułk piechoty 1. śląski (von Lettow) - 2393
2 pułk landwery pieszej z Neumark (von Schmalensee) - 2074
3 pułk landwery pieszej z Neumark (von Braunschweig) - 2366

14 brygada (Friedrich Wilhelm von FUNCK albo von RYSSEL)

11 pułk piechoty 2. śląski (von Reichenbach, hrabia) - 2154
1 pułk landwery pieszej pomorskiej (von Brandenstein) - 2461
2 pułk landwery pieszej pomorskiej (von Pawels) - 2415

15 brygada (Michael Heinrich von LOSTHIN)

18 pułk piechoty 3. zachodnio-pruski (von Loebell) - 2395 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 6. rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 1. i 2. batalionu rezewowego 1 pułku zachodnio-pruskiego oraz 4. batalionu rezerwowego 1 pułku śląskiego]
3 pułk landwery pieszej śląskiej (von Thile) - 1936 (1905) [do pułku dołączono oddział "Freiwillige Jägers", liczący 31 żołnierzy]
4 pułk landwery pieszej śląskiej (von Massow) - 1777

16 brygada (Johann Friedrich HILLER von GAERTRINGEN)

15 pułk piechoty 2. westfalski (von Creilsheim) - 2444 [pułk ten utworzono w 1813 r. (wtedy jako 3 rezerwowy pułk piechoty) z (odpowiednio) 3. i 4. batalionu rezerwowego muszkieterów wschodnio-pruskich oraz z 2. batalionu rezerwowego strzelców litewskich]
1 pułk landwery pieszej śląskiej (von Fischer) - 1799 (1800)
2 pułk landwery pieszej śląskiej (von Blandowski) - 1708


4 kompania pionierów z Mansfeld (Nauck) - 151


Rezerwa kawalerii IV Korpusu (Friedrich Ludwig WILHELM I, książę pruski)


1 brygada kawalerii (von SCHWERIN, hrabia)

1 pułk ułanów pułk ułanów zachodnio-pruskich (Beier) - 641 (637) [4 szwadrony; do pułku dołączono 4 konnych "Freiwillige Jägers"]
6 pułk huzarów 2 pułk huzarów śląskich (von Eicke) - 577 [4 szwadrony; do pułku dołączono 12 konnych "Freiwillige Jägers"]
10 pułk huzarów pułk kawalerii narodowej znad Łaby (von Ledebur) - 573 [4 szwadrony]

2 brygada kawalerii (von WATZDORF)

8 pułk huzarów (von Colomb) - 449 [3 szwadrony; pułk ten utworzono z istniejących szwadronów innych pułków - odpowiednio z 4. szwadronu 2 pułku huzarów "Leib", z 5. szwadronu 3 pułku huzarów (z II Korpusu) oraz huzarów Freikorpsu "Hellwiga"]
8 pułk dragonów (von Muller) - 397 [3 szwadrony; był to nowy pułk utworzony z żołnierzy detaszowanych z innych, istniejących już, pułków dragonów oraz części pułku kawalerii narodowej znad Łaby]
3 pułk landwery konnej śląskiej (von Falckenhausen) - 351 (341) [4 szwadrony; 1. i 2. szwadron pułku zostały przydzielone do 15 brygady piechoty, a 3. i 4. do 16 brygady piechoty]

3 brygada kawalerii (Hans Joachim Friedrich von SYDOW)

1 pułk landwery konnej pomorskiej (von Blanckenburg) - 304 [3 szwadrony]
2 pułk landwery konnej pomorskiej (von Kameke) - 316 [3 szwadrony]
1 pułk landwery konnej z Neumark (von Sydow) - 364 [3 szwadrony]
2 pułk landwery konnej z Neumark (von Haslingen) - 426 [3 szwadrony]
1 pułk landwery konnej śląskiej (von Schill) - 426 [4 szwadrony]
2 pułk landwery konnej śląskiej (von Schallern) - 410 [4 szwadrony; 1. i 2. szwadron pułku zostały przydzielone do 13 brygady piechoty, a 3. i 4. do 14 brygady piechoty]


Artyleria IV Korpusu (Johann Karl Ludwig BRAUN)


Baterie piesze:
ciężkie (pozycyjne); w rezerwie [w składzie baterii 6 dział 12-funtowych oraz 2 haubice 10-funtowe]
bateria 12-funtowa [śląska] nr 3 (Scheffler) - 229
bateria 12-funtowa [brandenburska] nr 5 (Conradi) - 207
bateria 12-funtowa nr 13 (Woke) - 214

lekkie; w rezerwie:
bateria 6-funtowa [śląska] nr 11 (von Mengden) - 188 [w składzie baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]
bateria haubic nr 4 (Schlemmer) - 194 [w składzie baterii 8 haubic 7-funtowych; bateria ta dołączyła w skład korpusu po 18 czerwca]

lekkie; przydzielone (w kolejności) po jednej baterii do każdej brygady piechoty [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria 6-funtowa [śląska] nr 21 (Schmidt) - 156
bateria 6-funtowa [śląska] nr 13 (Martitz) - 158
bateria 6-funtowa [brandenburska] nr 14 (Henfel) - 156
bateria 6-funtowa [pomorska] nr 2 (Schmidt) - 140

Baterie konne; [w składzie każdej baterii 6 dział 6-funtowych oraz 2 haubice 7-funtowe]:
bateria konna [pomorska] nr 1 (von Zinken) - 145 [bateria ta była przydzielona do 1 brygady kawalerii korpusu]
bateria konna [brandenburska] nr 11 (Rorchard) - 170 [w rezerwie]
bateria konna [śląska] nr 12 (Pfeil) - 153 [bateria ta była przydzielona do 2 brygady kawalerii korpusu]
Ostatnio zmieniony wtorek, 16 listopada 2021, 22:09 przez Cesarz, łącznie zmieniany 31 razy.
Awatar użytkownika
Torgill
General of the Army
Posty: 6209
Rejestracja: poniedziałek, 14 czerwca 2010, 00:00
Lokalizacja: Wrocław
Has thanked: 917 times
Been thanked: 435 times
Kontakt:

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Torgill »

Dzięki wielkie za kompilację.
Awatar użytkownika
Barin
Caporal
Posty: 66
Rejestracja: piątek, 21 sierpnia 2015, 06:12
Lokalizacja: Dolny Śląsk
Has thanked: 3 times
Been thanked: 8 times
Kontakt:

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Barin »

Cesarz pisze: środa, 16 grudnia 2020, 09:57 Poniżej zamieszczam, jak w temacie, Ordre de Bataille oddziałów francuskich, angielskich i ich sojuszników wchodzących w skład armii koalicyjnej oraz pruskich podczas kampanii belgijskiej ("Stu Dni" Napoleona). Mam nadzieję, że komuś się przyda.
Skoro interesuje Cię OdB kampanii belgijskiej to polecam Twojej uwadze także książkę "Waterloo - niemieckie zwycięstwo" Petera Hofschroera oraz stronę internetową http://centjours.mont-saint-jean.com/index.php
Mogą ewentualnie wnieść detale do Twojego znakomitego spisu. Dla przykładu z pobieżnego porównania z zalinkowaną stroną wynika, że inaczej widzicie skład artylerii gwardii i nie masz jednostki Bataillon Expéditionnaire du Génie Maritime.
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Barin pisze: środa, 3 lutego 2021, 21:17
Cesarz pisze: środa, 16 grudnia 2020, 09:57 Poniżej zamieszczam, jak w temacie, Ordre de Bataille oddziałów francuskich, angielskich i ich sojuszników wchodzących w skład armii koalicyjnej oraz pruskich podczas kampanii belgijskiej ("Stu Dni" Napoleona). Mam nadzieję, że komuś się przyda.
Skoro interesuje Cię OdB kampanii belgijskiej to polecam Twojej uwadze także książkę "Waterloo - niemieckie zwycięstwo" Petera Hofschroera oraz stronę internetową http://centjours.mont-saint-jean.com/index.php
Mogą ewentualnie wnieść detale do Twojego znakomitego spisu. Dla przykładu z pobieżnego porównania z zalinkowaną stroną wynika, że inaczej widzicie skład artylerii gwardii i nie masz jednostki Bataillon Expéditionnaire du Génie Maritime.
O wspomnianej książce tylko słyszałem, może kiedyś uda mi się ją przeczytać; zalinkowaną przez Ciebie stronę znam, tyle że przeglądałem ją dosyć pobieżnie, zwracając uwagę głównie na umundurowanie oddziałów.

Akurat na stronach, z których korzystałem, nie było podanej tej jednostki artylerii gwardii, a w "Waterloo 1815" Malarskiego podano tylko cztery baterie konne oraz dziewięć baterii pieszych przydzielonych do gwardii - różne źródła różnie podają.

W najbliższym czasie postaram się przejrzeć i porównać jakich jednostek może jeszcze brakować w moim spisie.

Wielkie dzięki za zalinkowanie tejże strony.
"Stu marnych żołnierzy znaczy mniej niż dwudziestu wyborowych, zjedzą zaś oni pięć razy więcej"

Maksyma generała Bonapartego, o której (na swoje nieszczęście) zapomniał cesarz Napoleon I
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Witam po dłuższej przerwie

Od kilku dni pracuję nad zaktualizowaniem mojego spisu, a zwłaszcza nad składem artylerii, szczególnie francuskiej, gdzie błędnie przyjąłem numerację prosto z dragonowskiego "Waterloo", a która teraz powoli przyjmuje historyczny kształt, choć pomijam kompanie pociągów artyleryjskich przydzielonych do poszczególnych baterii artylerii - zazwyczaj do jednej baterii przydzielona była jedna kompania, czasami dwie mniej liczne. Podaję również ilość batalionów/szwadronów wchodzących w skład poszczególnych pułków, a także dodatkowe informacje-ciekawostki o niektórych oddziałach.
Dodałem też brakujące jednostki z francuskiej Gwardii, choć, według mnie, nie były one zbyt ważne i, prozaicznie mówiąc, stały sobie po prostu na tyłach osłaniając własną artylerię i tabory. Można by również dodać informację o składach taborów czy lazaretów, ale jest to raczej sprawa drugorzędna...

Więcej wkrótce...
"Stu marnych żołnierzy znaczy mniej niż dwudziestu wyborowych, zjedzą zaś oni pięć razy więcej"

Maksyma generała Bonapartego, o której (na swoje nieszczęście) zapomniał cesarz Napoleon I
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Francuzi jak na razie ukończeni. Główne zmiany to, jak wcześniej wspomniałem, zmiana numeracji francuskiej artylerii i dodanie liczebności artylerzystów oraz żołnierzy z pociągu artylerii, których liczbę podałem łącznie, także, przy niektórych pułkach, przeredagowałem podaną liczebność - najpierw podana jest liczebność pochodząca ze strony http://centjours.mont-saint-jean.com/index.php, a następnie (w nawiasie) podana pierwotnie. Przeredagowałem również imiona i nazwiska dowódców korpusów, brygad i dywizji, dodałem też nazwiska dowódców poszczególnych pułków. Myślę, że tak to lepiej wygląda.

Co do aktualizacji wojsk sprzymierzonych i Prusaków, to postaram się ją zrobić niedługo (jak czas pozwoli...). Pobieżnie przeglądając chociażby skład artylerii sprzymierzonych można dowiedzieć się m.in., że trzy baterie angielskich osiemnastofuntówek nie prowadziły ostrzału, lecz ich załogi przenosiły amunicję do własnych batalionów, a bateria rakietników Whinyates'a miała na swoim stanie (tylko) 2 rakietnice, a poza tym jeszcze 5 dział; pod Waterloo wystrzelili ok. 50 rakiet, skupiając się bardziej na ostrzale "normalną" amunicją...
Jeśli chodzi o pruską kawalerię, to część pułków powstała na bazie szwadronów innych detaszowanych bądź likwidowanych/przekształconych regimentów, i tak np. 8 pułk ułanów składał się z... huzarów z dwóch pułków Legionu rosyjsko-niemieckiego, więc można by powiedzieć, że Rosjanie również walczyli podczas "Stu Dni"...
Ostatnio zmieniony niedziela, 3 października 2021, 10:53 przez Cesarz, łącznie zmieniany 1 raz.
"Stu marnych żołnierzy znaczy mniej niż dwudziestu wyborowych, zjedzą zaś oni pięć razy więcej"

Maksyma generała Bonapartego, o której (na swoje nieszczęście) zapomniał cesarz Napoleon I
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Sprzymierzeni ukończeni. Udało mi się ustalić (w miarę dokładną) liczebność tych jednostek, których wcześniej nie podałem - chodzi głównie o te oddziały, które stacjonowały w rejonie Hal - a także liczebność artylerzystów w poszczególnych bateriach artylerii. Przeredagowałem trochę dowódców dywizji i brygad, aby wyglądali tak samo jak Francuzi powyżej.

Zamieszczę tutaj również ciekawy tekst, na który natrafiłem przypadkiem, a traktujący o brygadzie hanowerskiej kawalerii pod Waterloo, a szczególnie o pułku huzarów księcia Cumberland i ich postawie podczas tej batalii...

Philip Haythornthwaite "The Waterloo Armies: Men, Organization and Tactics", str. 82-83 (podkr. moje):
The Hanoverian cavalry brigade, commanded by Colonel H S G F von Estorff, comprised the hussar regiments of Prince Regent's or Lüneburg, Bremen and Verden; and the Duke of Cumberland's. Their uniforms was of British hussar style, the former blue with scarlet facings and pelisse, the other two green with scarlet facings and scarlet and green pelisses respectively; the Duke of Cumberland's wore shakos and the other busbies. Estorff was not present at Waterloo, and two regiments were with the force detached at Hal; only the Duke of Cumberland's was at Waterloo, a volunteer regiment commanded by Lieutenant Colonel Adolphus von Hacke (or 'Hake') and named after the fifth son of King George III, who was to become the King of Hanover in 1837. The regiment was in reserve at Waterloo when Uxbridge noticed them beginning to move to the rear without orders. He sent his ADC Sir Horace Seymour to stop them; Seymour recalled how von Hacke 'told me that he had no confidence in his men, that they were Volunteers, and their horses their own property'. Seymour described how 'in the exigence of the moment I laid hold of the bridle of the Colonel's horse, and remarked what I thought of his conduct; but all to no purpose' and the regiment trotted away from the battlefield. Hacke was court-martialled subsequently and the regiment split up among various Allied corps to perform escort duties for the commisarriat; Mercer of the Royal Horse Artillery recorded that 'Being all gentlemen in Hanover, it is easy to imagine they are rather irate at this degradation... They are all amanzigly sulky and snappish with every one...'.
Ja osobiście przyjąłbym wersję, że pierzchli z pola bitwy (dopiero...) po nieudanej szarży, no ale można również przyjąć, że było jak powyżej...

Nawiązując jeszcze do (nieszczęsnych) huzarów ks. Cumberland, to można odnieść wrażenie, że często (nie)chlubne, pojedyncze sytuacje potrafią ugruntować opinię o danym oddziale, który jest oceniany tylko przez pryzmat tego zdarzenia.

I tak, w fanowskim dodatku do gry Napoleon: Total War, zwanym Napoleonic Total War 3, podjęto się zadania przedstawienia większości oddziałów biorących udział w wojnach napoleońskich - i nie mogło tam zabraknąć naszych jakże dzielnych huzarów :).
Oto ich wybrane statystyki: premia szarży - 0, morale - 2...
Co do morale, to niektórzy mogą sobie pomyśleć: "no dobrze, takie same jak w dragonowskim "Waterloo", co takiego w tym niezwykłego?"; otóż, morale (które jak spadnie do 0 oddział zaczyna uciekać) oddziałów liniowych wynosi zwykle około 8-12 punktów, natomiast morale grenadierów starej gwardii już 18 (najwyższe w grze)...
Jeśli chodzi o premię szarży, to zazwyczaj lekcy dragoni, huzarzy mają około 5-7 punktów, dragoni koło 10, kirasjerzy 13-14...

Więc, wobec tego, czy huzarzy ks. Cumberland byli tak naprawdę przywdzianym w zdobyczne, porozrywane mundury i byle czym uzbrojonym opołczeniem? Raczej nie - w końcu byli ochotnikami, którzy sami zadbali o swoje uzbrojenie. Warto jeszcze wspomnieć o innych oddziałach ochotniczych, jak np. jegrach z Nassau, którzy walczyli w rejonie Hougoumont, do których postawy raczej nikt nie ma zastrzeżeń.
Jeśli już doszukiwać się czyjeś winy, to można by ją przypisać dowódcy pułku, który najprawdopodobniej nakazał jego wycofanie.
"Stu marnych żołnierzy znaczy mniej niż dwudziestu wyborowych, zjedzą zaś oni pięć razy więcej"

Maksyma generała Bonapartego, o której (na swoje nieszczęście) zapomniał cesarz Napoleon I
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Prusacy skończeni, więc można powiedzieć, że prace konserwacyjne zostały ukończone... Jednakże możliwe, że będę dokonywał jeszcze (drobnych) poprawek nad udoskonaleniem spisu bądź poprawiając błędy/literówki, jakie mogły się przydarzyć.

Przy większości pruskich pułków dodałem informację z jakich dokładnie batalionów/szwadronów zostały utworzone bądź przekształcone/wydzielone, a także liczbę występujących w nich żołnierzy "Freiwillige Jägers"; poprawiłem również skład artylerii korpuśnej, dodając brakujące baterie (w większości przypadków były to baterie biorące udział w późniejszej fazie kampanii - tj. po bitwie pod Waterloo) oraz redagując ją tak, jak powyżej francuską oraz angielską (i sojuszniczą).
"Stu marnych żołnierzy znaczy mniej niż dwudziestu wyborowych, zjedzą zaś oni pięć razy więcej"

Maksyma generała Bonapartego, o której (na swoje nieszczęście) zapomniał cesarz Napoleon I
Awatar użytkownika
Barin
Caporal
Posty: 66
Rejestracja: piątek, 21 sierpnia 2015, 06:12
Lokalizacja: Dolny Śląsk
Has thanked: 3 times
Been thanked: 8 times
Kontakt:

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Barin »

Najpierw wątek humorystyczny :) Czekałem całymi tygodniami na korektę Twojego zestawienia... i nic. Dopiero wczoraj dotarło do mnie, że przecież nie pisałeś od nowa, lecz edytowałeś post startowy. Wasza Cesarska Mość, wybacz - proszę - mnie gamoniowatemu kapralowi :oops:
A teraz wątek poważny. Wieki temu zacząłem robić bardzo podobne zestawienie, wyszedłem z nieco innych założeń, ale efekt końcowy miał być podobny. Główna różnica miała polegać na tym, że chciałem nieco więcej miejsca poświęcić różnym sztabom. Tuż pod koniec pracy nad Armią Północy "spuchłem" i temat trafił do mojej komnaty wstydu; "wellingtończyków" i Prusaków już nie ruszyłem. Wykonałeś potężną pracę! Staję na baczność przed Wami, Sir.

A z rzeczy merytorycznych...
Może warto w dowództwie francuskim uwzględnić marsz. Grouchy'ego jako dowódcę prawego skrzydła, a Neya jako dowódcę lewego skrzydła?
Przypuszczam, że masz pewien kłopot z jednostką Ouvriers d'Artillerie de la Garde... Byli to rzmieślnicy (lub robotnicy) gwardii, specjaliści od prac głównie w metalu i drewnie, bardzo przydatni jako jednostka warsztatowo-naprawcza artylerii. A ponieważ jedna taka kompania w armii to mało, więc została wzmocniona batalionem sformowanym z marynarzy i robotników portowych (Bataillon Expéditionnaire du Génie Maritime). Niestety nie mam akurat pod ręką pracy Kujawskiego, więc nie mogę sprawdzić, czy pisał coś o niegwardyjskich, francuskich kompaniach tego typu. W Ks. Warszawskim oraz Król. Polskim takie kompanie istniały.
Bataillon des Ouvriers d'Administration de la Garde to batalion rzemieślników (lub robotników) administracji gwardii - czyli piekarze, rzeźnicy i inni "żywieniowcy" oraz sanitariusze gwardii.
Canonniers de la Marine raczej przetłumaczył bym dosłownie, kanonierzy marynarki (a nie strzelcy). Na lądzie marynarzy używano raczej jako artylerzystów lub saperów/pontonierów; w roli piechoty występowali głównie w kampaniach lat 1813-14 - każdy bagnet się liczył po katastrofie w Rosji. W 1815 wrócili do roli pomocniczych jednostek artylerii.
Warto też zwrócić uwagę, że chef d'escadron GUBERT dowodził jednostką Train des Équipages de la Garde. Były to pociągi wojskowe rozumiane jako tabory gospodarcze gwardii. Ale istniał też Escadron du Train d'Artillerie de la Garde, którym dowodził chef d'escadron LEROY, czyli pociągi artylerii gwardii - jednostka szczebla batalionowego, której kompanie zostały rozdzielone między różne oddziały artylerii gwardii. Podobne jednostki obu typów istniały także w wojskach liniowych.
Awatar użytkownika
jacus1944
Lieutenant
Posty: 534
Rejestracja: czwartek, 21 listopada 2019, 22:41
Has thanked: 142 times
Been thanked: 191 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: jacus1944 »

Barin pisze: środa, 3 lutego 2021, 21:17
Cesarz pisze: środa, 16 grudnia 2020, 09:57 Poniżej zamieszczam, jak w temacie, Ordre de Bataille oddziałów francuskich, angielskich i ich sojuszników wchodzących w skład armii koalicyjnej oraz pruskich podczas kampanii belgijskiej ("Stu Dni" Napoleona). Mam nadzieję, że komuś się przyda.
Skoro interesuje Cię OdB kampanii belgijskiej to polecam Twojej uwadze także książkę "Waterloo - niemieckie zwycięstwo" Petera Hofschroera oraz stronę internetową http://centjours.mont-saint-jean.com/index.php
Mogą ewentualnie wnieść detale do Twojego znakomitego spisu. Dla przykładu z pobieżnego porównania z zalinkowaną stroną wynika, że inaczej widzicie skład artylerii gwardii i nie masz jednostki Bataillon Expéditionnaire du Génie Maritime.
W powyższej pracy Peter Hofschroer podaje również nieco inną organizację dywizji Gwardii Frianta i Moranda. Pozostałego zestawienia nie weryfikowałem...
Awatar użytkownika
Schtrasny
Capitaine-Adjudant-Major
Posty: 957
Rejestracja: poniedziałek, 4 maja 2015, 12:31
Lokalizacja: Łódź
Has thanked: 54 times
Been thanked: 33 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Schtrasny »

2 brygada lekkiej kawalerii (Philippe de GHIGNY, baron) - raczej chodzi o Charlesa Etienne'a barona de Ghigny.
"Niech zapłaczą piękne panny z Petersburga!"
https://miniwarsy.blogspot.com/
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Barin pisze: sobota, 13 listopada 2021, 13:32 Najpierw wątek humorystyczny :) Czekałem całymi tygodniami na korektę Twojego zestawienia... i nic. Dopiero wczoraj dotarło do mnie, że przecież nie pisałeś od nowa, lecz edytowałeś post startowy. Wasza Cesarska Mość, wybacz - proszę - mnie gamoniowatemu kapralowi :oops:
... mojej Gwardii :D
To ja też się do czegoś przyznam - zacząłem modyfikować to zestawienie (dopiero...) jakoś na przełomie sierpnia/września (o czym informowałem we wcześniejszych postach), a to z powodu braku czasu (a i tego, że zbytnio nie mogłem się do tego zmobilizować)...
A z rzeczy merytorycznych...
Może warto w dowództwie francuskim uwzględnić marsz. Grouchy'ego jako dowódcę prawego skrzydła, a Neya jako dowódcę lewego skrzydła?
Przypuszczam, że masz pewien kłopot z jednostką Ouvriers d'Artillerie de la Garde... Byli to rzemieślnicy (lub robotnicy) gwardii, specjaliści od prac głównie w metalu i drewnie, bardzo przydatni jako jednostka warsztatowo-naprawcza artylerii. A ponieważ jedna taka kompania w armii to mało, więc została wzmocniona batalionem sformowanym z marynarzy i robotników portowych (Bataillon Expéditionnaire du Génie Maritime). Niestety nie mam akurat pod ręką pracy Kujawskiego, więc nie mogę sprawdzić, czy pisał coś o niegwardyjskich, francuskich kompaniach tego typu. W Ks. Warszawskim oraz Król. Polskim takie kompanie istniały.
Bataillon des Ouvriers d'Administration de la Garde to batalion rzemieślników (lub robotników) administracji gwardii - czyli piekarze, rzeźnicy i inni "żywieniowcy" oraz sanitariusze gwardii.
Canonniers de la Marine raczej przetłumaczył bym dosłownie, kanonierzy marynarki (a nie strzelcy). Na lądzie marynarzy używano raczej jako artylerzystów lub saperów/pontonierów; w roli piechoty występowali głównie w kampaniach lat 1813-14 - każdy bagnet się liczył po katastrofie w Rosji. W 1815 wrócili do roli pomocniczych jednostek artylerii.
Warto też zwrócić uwagę, że chef d'escadron GUBERT dowodził jednostką Train des Équipages de la Garde. Były to pociągi wojskowe rozumiane jako tabory gospodarcze gwardii. Ale istniał też Escadron du Train d'Artillerie de la Garde, którym dowodził chef d'escadron LEROY, czyli pociągi artylerii gwardii - jednostka szczebla batalionowego, której kompanie zostały rozdzielone między różne oddziały artylerii gwardii. Podobne jednostki obu typów istniały także w wojskach liniowych.
Schtrasny pisze: wtorek, 16 listopada 2021, 12:30 2 brygada lekkiej kawalerii (Philippe de GHIGNY, baron) - raczej chodzi o Charlesa Etienne'a barona de Ghigny.
Dziękuję za powyższe uwagi.
Co do dowództw i sztabów - pewnie przydało by się również je uwzględnić. Przed kampanią 1815 r. marsz. Grouchy dowodził rezerwą kawalerii (I-IV KKaw.), a Ney zapewne pełnił rolę (jak by to określili herbaciarze) "second-in-command"; podział na skrzydła został wprowadzony w jej trakcie, ale masz słuszność, że należało by o tym wspomnieć.
jacus1944 pisze: sobota, 13 listopada 2021, 17:57
Barin pisze: środa, 3 lutego 2021, 21:17
Cesarz pisze: środa, 16 grudnia 2020, 09:57 Poniżej zamieszczam, jak w temacie, Ordre de Bataille oddziałów francuskich, angielskich i ich sojuszników wchodzących w skład armii koalicyjnej oraz pruskich podczas kampanii belgijskiej ("Stu Dni" Napoleona). Mam nadzieję, że komuś się przyda.
Skoro interesuje Cię OdB kampanii belgijskiej to polecam Twojej uwadze także książkę "Waterloo - niemieckie zwycięstwo" Petera Hofschroera oraz stronę internetową http://centjours.mont-saint-jean.com/index.php
Mogą ewentualnie wnieść detale do Twojego znakomitego spisu. Dla przykładu z pobieżnego porównania z zalinkowaną stroną wynika, że inaczej widzicie skład artylerii gwardii i nie masz jednostki Bataillon Expéditionnaire du Génie Maritime.
W powyższej pracy Peter Hofschroer podaje również nieco inną organizację dywizji Gwardii Frianta i Moranda. Pozostałego zestawienia nie weryfikowałem...
Widzę również, że nie obędzie się bez zakupu książki Petera Hofschroera...
"Stu marnych żołnierzy znaczy mniej niż dwudziestu wyborowych, zjedzą zaś oni pięć razy więcej"

Maksyma generała Bonapartego, o której (na swoje nieszczęście) zapomniał cesarz Napoleon I
Awatar użytkownika
Cesarz
Caporal
Posty: 73
Rejestracja: sobota, 25 stycznia 2020, 21:19
Has thanked: 39 times
Been thanked: 45 times

Re: [OdB] Kampania belgijska 1815

Post autor: Cesarz »

Poprawione.
Jeśli jeszcze popełniłem jakiś błąd albo coś mi umknęło, piszcie śmiało.
"Stu marnych żołnierzy znaczy mniej niż dwudziestu wyborowych, zjedzą zaś oni pięć razy więcej"

Maksyma generała Bonapartego, o której (na swoje nieszczęście) zapomniał cesarz Napoleon I
ODPOWIEDZ

Wróć do „Historia XIX wieku”